Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1965, Page 260
På grundlag af Snorris fremstilling i den særskilte saga om Olaf den
Hellige (p. 9), som stemmer overens med HN, må det antages, at Ari
har betegnet Harald Hårfagers trolddomskyndige søn Raugnvalldr rettil-
beini, og videre må det antages, at der i Aris værk har været givet en
til HN svarende meddelelse om Ragnvalds trolddomskunst. Ågrips for-
fatter har ikke optaget det af Ari meddelte navn i sin sønneliste, men
som det fremgår af hans med HN stemmende oplysning om, at Ragnvald
slægtede sin moder, finnekonen, på med hensyn til trolddom (se parallel-
trykket, p. 204), har han ikke været i tvivl om, at Aris Raugnvalldr
rettilbeini var identisk med hans hovedkildes Rggnvaldr reykill, ja han
har åbenbart været så sikker i sin sag, at han har tilladt sig at betragte
Aris to Harald-sønner, Ragnarr rykill og Raugnvalldr rettilbeini som
samme person (jvf. p. 244). Denne dristighed er kun forklarlig, hvis
det forudsættes, at Ågrips hovedkilde har indeholdt en meddelelse om
Ragnvalds trolddomskunst - f.eks. i formen vocatus est seipmapr, i.e.
propheta.
Det forekommer imidlertid ikke meget sandsynligt, at en sådan be-
mærkning har været at finde i den kortfattede oversigt Catalogus regum
Norwagiensium, der må antages at have været beregnet til internt brug
ved ærkebispesædet i Trondheim. Herimod taler også, at Th. intet med-
deler om Harald Hårfagers mange sønner. Meget lettere er det at fore-
stille sig den omtalte bemærkning som indgående i Sæmunds litterært
udformede fremstilling, og her har da også Finnur Jonsson formodet,
at dens oprindelse må søges.66 At Sæmundr har omtalt Harald Hårfagers
anselige sønneflok bekræftes af Nor egs konunga tal (str. 8) : Atti gramr
- s aa er giafir veitti - barna mart - peir er bidu proska. Der er derfor
al grund til at undersøge, om Ågrips forfatter kan antages at have kendt
Sæmunds værk.67
Det første trin må her naturligt være at undersøge, om nogen af de
oplysninger, der i den senere litteratur anføres under henvisning til
Sæmundr som kilde (jvf. ovenfor, p. 16 f.), genfindes i Ågrip. Svaret
66 Årb. f. nord. Oldk. 1928, p. 282; jvf. dgn'^-udgaven, p. 3, note til 1. 10.
67 Bjami ASalbjamarson har i Om de norske kongers sagaer, p. 31 ff., foretaget
en lignende undersøgelse, hvis formål dog ikke er at afgøre, om Ågrips forfatter har
kendt Sæmunds skrift, men om dette kan antages at ligge til grund for såvel HN
som Ågrip, således at slægtskabet mellem disse to værker kan forklares herved.
Med god begrundelse afviser ASalbjamarson denne mulighed, men dette udelukker
naturligvis ikke, at Ågrip ved siden af den for dette værk og HN fælles kilde kan
bygge på Sæmundr.
260