Andvari

Årgang

Andvari - 01.01.2019, Side 109

Andvari - 01.01.2019, Side 109
108 SOFFÍA AUÐUR BIRGISDÓTTIR OG ÞÓRA SIGRÍÐUR INGÓLFSDÓTTIR ANDVARI geta sér til um að Ólafur Jóhann hafi skemmt sér konunglega við að hnoða saman „bókmanneskju“ úr dráttum frá þeim Grétari Fells annars vegar og Þórbergi Þórðarsyni hins vegar sem þrátt fyrir sameiginlegan áhuga á guð- speki voru eins ólíkir rithöfundar og frekast er unnt. Sigurjón Jónsson, sem var einn mesti aðdáandi Þórbergs af hans samtímamönnum, dregur Grétar Fells sundur og saman í háði í ritdómi sem hann skrifaði um eina af ljóða- bókum hans og vænta má að samsláttur á svo ólíkum skáldum hafi skemmt mörgum sem könnuðust við fyrirmyndirnar.17 Sterkasta vísbending þess að Ólafur Jóhann sæki drætti til Þórbergs Þórðarsonar í lýsingunni á Aroni Eilífs kemur reyndar ekki fram fyrr en í síðasta bindi þríleiksins, en hún er sú að þegar skrif hans fara að birtast í Blysfara deila menn um það hvort hann sé snillingur eða fífl, og fara að kalla hann „Meistara Eilífs“ (Drekar og smáfuglar, 381). En lítum nánar á persónuna eins og hún birtist í þrí- leiknum. Skáldið Aron Eilífs er tragíkómísk persóna sem þróast frá að vera illa lyktandi bókari með köllun til „skáldskapar“ yfir í það að verða frægt skáld á Íslandi. Hann leggur mikið upp úr því að fá ljóð sín og greinar birt í Blysfara, fer aldrei fram á borgun en gleðst í hvert sinn sem eitthvað er birt. Hann skrifar greinar um grasát og hvítasykur og heldur því fram að hið síð- arnefnda sé argasti heilsuþjófur sem meðal annars „sljóvgaði heilann, veikl- aði æðakerfið, færi illa með hjarta og lifur og drægi úr andlegum þroska“ (Seiður og hélog, 279) og gerir sögumaður grín að þessum öfgum. En Aron Eilífs er ekki síst frægur fyrir ljóð sín mörg og löng. Þau eru óræð og klisju- kennd, full af orðum sem byrja á „glit“ og enda á „ræn“ og „úð“. Greina má hæðnistón hjá sögumanni þegar hann lýsir Aroni sem hefur flett Blysfara í viðurvist Páls og fundið ljóð eftir sig þar: Það var stríð úti í heimi, en Aron Eilífs naut barnslegrar og hjartnæmrar gleði. Hann stóð á öndinni og ljómaði af sælu […] Hann var ekki framar lítilsigldur bókari [...] Á þessari stundu var hann virtur og dáður, enda ljós mannkynsins, stórskáld og spekingur, Goethe, Schiller, Henrik Ibsen og Björnstjerne Björnson í tiginni sam- einingu. (Gangvirkið, 164-165.) Aron Eilífs starfar í fyrstu sem bókari hjá hinu opinbera en þegar lesendur Blysfara keppast um að hlaða hann lofi og hann er orðinn frægur hættir hann „brauðrænu striti“ og Valþór, ritstjóri blaðsins, sér til þess að hann sé settur á átjándu grein fjárlaga; fái skáldastyrk. Segja má sem svo að Aron Eilífs sé sköpunarverk Blysfara. Valþór birtir efni eftir hann í gríð og erg enda fær hann efnið ókeypis. Aron yrkir löng ljóð sem miskunnarlaust eru klippt niður af Valþóri og Páli svo þau passi í eyður í blaðinu. Þegar Aron Eilífs er orðinn frægur tekur hann saman við foráttukvenmanninn Jóhönnu, eða
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.