Andvari - 01.01.2019, Page 109

108 SOFFÍA AUÐUR BIRGISDÓTTIR OG ÞÓRA SIGRÍÐUR INGÓLFSDÓTTIR ANDVARI
geta sér til um að Ólafur Jóhann hafi skemmt sér konunglega við að hnoða
saman „bókmanneskju“ úr dráttum frá þeim Grétari Fells annars vegar og
Þórbergi Þórðarsyni hins vegar sem þrátt fyrir sameiginlegan áhuga á guð-
speki voru eins ólíkir rithöfundar og frekast er unnt. Sigurjón Jónsson, sem
var einn mesti aðdáandi Þórbergs af hans samtímamönnum, dregur Grétar
Fells sundur og saman í háði í ritdómi sem hann skrifaði um eina af ljóða-
bókum hans og vænta má að samsláttur á svo ólíkum skáldum hafi skemmt
mörgum sem könnuðust við fyrirmyndirnar.17 Sterkasta vísbending þess
að Ólafur Jóhann sæki drætti til Þórbergs Þórðarsonar í lýsingunni á Aroni
Eilífs kemur reyndar ekki fram fyrr en í síðasta bindi þríleiksins, en hún er
sú að þegar skrif hans fara að birtast í Blysfara deila menn um það hvort
hann sé snillingur eða fífl, og fara að kalla hann „Meistara Eilífs“ (Drekar
og smáfuglar, 381). En lítum nánar á persónuna eins og hún birtist í þrí-
leiknum.
Skáldið Aron Eilífs er tragíkómísk persóna sem þróast frá að vera illa
lyktandi bókari með köllun til „skáldskapar“ yfir í það að verða frægt skáld
á Íslandi. Hann leggur mikið upp úr því að fá ljóð sín og greinar birt í
Blysfara, fer aldrei fram á borgun en gleðst í hvert sinn sem eitthvað er birt.
Hann skrifar greinar um grasát og hvítasykur og heldur því fram að hið síð-
arnefnda sé argasti heilsuþjófur sem meðal annars „sljóvgaði heilann, veikl-
aði æðakerfið, færi illa með hjarta og lifur og drægi úr andlegum þroska“
(Seiður og hélog, 279) og gerir sögumaður grín að þessum öfgum. En Aron
Eilífs er ekki síst frægur fyrir ljóð sín mörg og löng. Þau eru óræð og klisju-
kennd, full af orðum sem byrja á „glit“ og enda á „ræn“ og „úð“. Greina má
hæðnistón hjá sögumanni þegar hann lýsir Aroni sem hefur flett Blysfara í
viðurvist Páls og fundið ljóð eftir sig þar:
Það var stríð úti í heimi, en Aron Eilífs naut barnslegrar og hjartnæmrar gleði.
Hann stóð á öndinni og ljómaði af sælu […] Hann var ekki framar lítilsigldur bókari
[...] Á þessari stundu var hann virtur og dáður, enda ljós mannkynsins, stórskáld og
spekingur, Goethe, Schiller, Henrik Ibsen og Björnstjerne Björnson í tiginni sam-
einingu. (Gangvirkið, 164-165.)
Aron Eilífs starfar í fyrstu sem bókari hjá hinu opinbera en þegar lesendur
Blysfara keppast um að hlaða hann lofi og hann er orðinn frægur hættir hann
„brauðrænu striti“ og Valþór, ritstjóri blaðsins, sér til þess að hann sé settur
á átjándu grein fjárlaga; fái skáldastyrk. Segja má sem svo að Aron Eilífs
sé sköpunarverk Blysfara. Valþór birtir efni eftir hann í gríð og erg enda
fær hann efnið ókeypis. Aron yrkir löng ljóð sem miskunnarlaust eru klippt
niður af Valþóri og Páli svo þau passi í eyður í blaðinu. Þegar Aron Eilífs
er orðinn frægur tekur hann saman við foráttukvenmanninn Jóhönnu, eða