Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2021, Qupperneq 142
LEIkJATöLVuR OG ORðAFORðI unGLInGA
141
sú að fjöldi framandeininga er 1.527. Einingar skiptust niður í nafnorð og
nafnliði (49,5%), stök lýsingarorð (5%), sagnir (12%), atviksorð og atviks-
liði (0,6%), málnotkunarlegar tökur (26,3%) og lengri segðir (6,6%). Stór
hluti nafnorða og nafnliða rímar við fyrri rannsóknir sem hafa sýnt að stærsti
flokkur aðkomuorða eru einmitt nafnorð.48 Hér má þó benda á að þótt nafn-
orð og nafnliðir séu stærsti flokkurinn þá kemur hver orðmynd sjaldan fyrir.
Einu nafnorðin sem komu fyrir oftan en 10 sinnum voru chill (n=11) og mis-
sion (n=10). málnotkunarlegu tökurnar, sem voru aðeins færri, komu hins
vegar sumar hverjar mjög oft fyrir. Sú sem var algengust, fokking, kom til
dæmis fyrir 122 sinnum.
En hvaða ályktanir má draga af þessum tölum? niðurstöður rannsóknar-
innar benda til þess að hlutfall framandorða í máli Boga og Svenna sé mjög
hátt og mun hærra en rannsóknir á óformlegum samtölum fullorðinna hafa
gefið til kynna. Eins og áður sagði byggjast þó fyrri rannsóknir á efni sem
er alls ósambærilegt bæði hvað varðar aldur þátttakenda (fullorðið fólk og
grunnskólanemar), upptökuár (2002 og 2020) og kannski ekki síst samhengi
(það er kaffispjall fullorðinna og tölvuleikjaspilun unglinga). Það er því að
sjálfsögðu ekki tilgangur þessarar greinar að bera saman þessar tölur og nota
þær til marks um þróun íslenskunnar. Tilgangurinn hér er fyrst og fremst að
varpa ljósi á orðaforðann sem vinirnir tveir, Bogi og Svenni, nota þegar þeir
spjalla saman gegnum leikjatölvu.
Þegar litið er á samtölin er einkum tvennt sem vert er að staldra við.
Annars vegar er áberandi hversu hátt hlutfall orðaforðans tengist tölvu-
leiknum með beinum hætti. Alls mátti flokka 39,3% af öllum nafnorðum
og nafnliðum til slíkra orða. Af þessu má draga þá ályktun að enskt umhverfi
tölvuleikjanna geti ýtt undir notkun framandorða, sér í lagi þau orð sem
birtast á skjá tölvuleikjaspilara. Þetta á jafnvel við orð yfir hversdagsleg fyrir-
bæri á borð við fatnað og skart sem má kaupa í leiknum (turtleneck, chain),
áfangastaði í sýndarheimi tölvunnar (shop, nightclub) og liti (beige). Velta má
fyrir sér hvaða áhrif slík orðanotkun hafi svo í raunheimum. Í öðru lagi er
ljóst að notkun á því sem hér er kallað málnotkunarlegar tökur er mjög mikil
í samtali drengjanna. Þar er um að ræða upphrópanir á borð við fokking,
yeah, shit og yo sem ekki virðast hafa eins skýra tengingu við tölvuleikjaheim-
inn, þótt vissulega megi heyra sambærilega málnotkun á hljóðrás leiksins.
notkun slíkra orða hefur stóraukist undanfarin ár í evrópskum tungumálum
48 Ásta Svavarsdóttir, „Djúsið eller djúsinn? Om tilpasning af moderne importord i is-
landsk talesprog“; Helga Hilmisdóttir, „Den morfologiska anpassningen av främ-
mande ord i isländskt ungdomsspråk“; Bente Selback, „Islandsk“, bls. 26.