Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2021, Side 228
RANNSÓKNIR Á STAFRÆNU MÁLSAMBÝLI …
227
„innfæddum“ svo og skrímslum í anda þjóðsagnaveranna skuggabaldurs og
skoffíns. Jeppinn er hlaðinn af vistum – meðal annars humri „sem Egill ætl-
aði að grilla þegar þau næðu inn að miðju landsins; sem virtist eiga að verða
einhvers konar sigur hans á náttúrunni.“ (55) Pakkfullur Benzinn af lúxus-
varningi sem varla getur talist brýnn í útivist lýsir ágætlega stemmningunni
sem ríkti í þjóðfélaginu á fyrstu árum 21. aldar.
Sögupersónurnar draga líka dám af ástandinu fyrir hrun. Þær hafa allar
komið nálægt einhverju sem hrinti af stað íslenska efnahagshruninu. Egill
er bankamaður sem hagnaðist á hlutabréfasölu í DeCode og Hrafn tók við
fjölskylduútgerðinni en græddi hraðar með því að millifæra peninga en reka
hana. Ungu mennirnir hafa farið geyst á toppinn og stefna nú hratt niður því
um það leyti sem sagan gerist er hrunið að bresta á. Hrafni er lýst sem einni
af „skítlegustu blóðsugum Íslands.“ (40) Hann fæddist inn í ríkidæmi sem
Egill öfundar hann af. Vigdís er sálfræðingur. Hún lýsir foreldrum sínum
sem „fulltrú[um] almennings“ (35), sem gæti reyndar verið hennar hlutverk
í sögunni. Eins og fólkið í landinu heillaðist af útrásinni féll hún kylliflöt
fyrir Hrafni á meðan hann var í meðferð hjá henni, enda gerðist allt „hratt
hjá Hrafni“ (40). Hann passar sig á að koma vel fyrir og sjarmerar Vig-
dísi upp úr skónum, til dæmis kunni hann fyrstu blaðsíður Íslandsklukkunnar
utan að (sem segir ekkert til um hvort hann hafi lesið meira af bókinni og
gæti raunar bent til hins gagnstæða).25 Anna er blaðamaður og kærasta Egils.
Þau kynntust í „móttöku hjá Kaupþingi í Borgartúni þar sem hún var að
vinna að opnuviðtali við eiginkonur íslenskra viðskiptamanna.“ (58) Hún
dregst að hluta til að „miskunnarleysi[nu], siðleysinu og grímulausu klifr-
inu“ (58), en helst „fann [hún] ástina vella upp í sér“ (59) þegar Egill lætur í
ljós að hann girnist Vigdísi frekar – sem hann gerir líklega aðeins vegna þess
að hún er kærasta keppinautarins, Hrafns. Anna ólst upp hjá fátækri ein-
stæðri móður en Vigdís bjó hjá báðum foreldrum sínum fram á unglingsár
en þá missti hún móður sína í bílslysi. Þegar líður á söguna verður smám
saman ljóst að allar persónur hafa orðið fyrir einhvers konar áfalli eða mis-
notkun og hálendið virðist feykja því öllu upp úr hvelfingum í huga þeirra
sem geyma fjölskylduleyndarmál í gotneskum anda. Vigdís og Anna virðast
25 Þess má geta að meyjarblóminn jómfrú Snæfríður gæti allt eins hafa verið stödd í
reimleikahúsi þegar hún sagði „Vinur, hví dregur þú mig inn í þetta skelfilega hús“
(Halldór Laxness, Íslandsklukkan, Reykjavík: Vaka-Helgafell, 1998, bls. 28) og kast-
aði sér í fangið á Arnasi á Rein þar sem heimilisfólkið var ýmist líkþráir menn eða
hálfbjánar, nema hvorttveggja væri (Halldór Laxness, Íslandsklukkan, bls. 15). Að
minnsta kosti er tilgangur ferðarinnar í gotneskum anda, þar sem yfirstéttin hirðir
upp aldagamalt handrit úr bæli gamallar, fátækrar kerlingar í skítugum kofa.