Læknaneminn - 01.10.1995, Blaðsíða 84

uns augu' ei sjá né bifást barmur manns,
minn bragur lifir -þú í línum hans.
(sonnettanr. 18)
Hrafnhödduljóð eru mansöngvar manns sem ch'egst
að konu en fyrirlítur um leið sitt líkamlega samneyti við
hana. Verst ber skáldið sig þegar hinn elskaði lávarður
fer að halda við ástkonuna. Hann vinnur hjaita hennar
en er brigðull og afi'ækir hana þó hún reyni allt til að
halda honunr. Þá kemur upp þessi staða:
Sem húsfrú dygg, á hlaupum til að ná
íhanann einn sem rása burt hún sér,
frá barni sínu hendist hratt aðfá
þann heimt erskyldi kyrr enfarinn er -
og afrœkt barnið eftir hennifei;
en eyrun hennar senn þess köll ei ná
er eltir hún hvað undanfjaðrað bei;
svoyfugefna krílið skœla má:
eins eltir þú hvað ákaft svo þigflýr,
en eg þitt bam.fer lengi þína slóð.
- En lánistþér, kom afiur, elskan dýr,
sem ástríkmóðirkyss mig fagnaðsrjóð.
Kom elskan dýr - lát ekka þagga sinn
í opnu skauti litla Villaþinn.
(sonnettanr. 143)
Bókmenntaástríðunni tengdist mikil söguleg
forvitni. Daníel fysti mjög að finna tengsl og samhengi
í bókmenntasögunni. Við skoðun sína á baksviði og
fyrirrennurum sonnettuskálda endurreisnartímans
(Shakespears, Petrarca o.fl.), rakst hann á ljóð próvensku
trúbadoranna í Suður-Frakklandi. Hann fékk áhuga á
samhenginu í ástarljóðagerð rómanskra þjóða og lét
fylgja sonnettunum merka greinagerð run og þýðingar á
nokkrum trúbadoraljóðum. Hann lét ekki þar við sitja,
heldur komst hann seinna á snoðir urn enn eldri ljóð
sem virtust mjög eðlisskyld ljóðum trúbadora, en það
vom ljóð, einkum ástarljóð máranna á Spáni á 10., 11.
og 12. öld. Hann upptendraðist strax afþeim ljóðaheimi
og létti ekki fyrr en út kom fyrir ári bókin
„Andalúsíuljóð arabiskra skálda“ (Mál og menning
1994) í þýðingu hans. Þýðandinn var þá 92 ára. Lítiun á
tvö ljóð sem dænri unr myndmál og yrkisefni hinna
arabísku skálda. Með því ljúkunr við fátæklegri
samantekt í minningu þessa sérstæða læknis og
bókmenntanranns sem aldrei unni sérhvíldar.
Akur
Lítið á þroskað hveitið
bey’gja sigfyrir vindinum
eins og riddaraflokkur
sigraður og áflótta, blóðugt
afsárum valmúanna.
(Ibnlyad, 12. öld)
Kvöldkyrrð
Kveldið er kyrrlátt.
Við verjum því til að drekka vín.
Só/in að hveijá,
leggur vangann að jörðinni
til hvíldar.
Golan lyftir neðstu
klœðum hœðanna.
Hörund himinsins
er eins mjúkt og
feldur elfiinnar.
Hve við erum heppin aðfinna
þennan blettfyrir dvöl okkar
þar sem dúfur kurra
okkur tilyndisauka.
Fuglar syngja,
greinar andvarpa
og myrkrið teygar
sólsetursins rauða vín.
74
LÆKNANEMINN 2. tbl. 1995 48. árg.