Læknaneminn - 01.10.1995, Qupperneq 135

ABSTRAKTAR
allar cítókíngerðirnar í öllum mögulegum samsetningum.
Smásjárljósmyndir af ræktunum voru teknar á tveggja daga fresti í 9
daga (dagur 5-13).
Niðurstöður: IL-12, IL-4, TNF-a (*) og IFN-g var mælt í 8
sýnum og kom út neikvætt eða mjög lágt. Hin 8 sýnin voru
meðhöndluð þ.a. próteinstyrkur var hærri (3-10x) og mældist þá TNF-a
(**) marktækt hærra í æxlisvefjafloti (parað t-próf, einu öfgagildi sleppt,
p < 0,04) og í burðarfloti (öll gildi, p < 0,008) miðað við sýni úr
eðlilegum vef. IFN-g mældist örugglega í einu æxlisveíjafloti og
hugsanlega í tveimur öðrum (mjög lág gildi) en IL-12 og IL-4 voru ekki
mæld. Cýtókín mældust vart eða ekki úr eitilfrumuræktunum líklegast
vegna þess að þær hafi drepist sem endurspeglaðist í mjög lítilli tymidín
upptöku. Æxlisfrumur af gerðinni T47D sýndu minnkaða samloðun
vegna IL-6, TNF-a dró úr viðloðun við yfirborð ræktunarskála,
frumublöðrur mynduðust og frumudauði jókst. IL-6 og TNF-a sýndu
samvirkni m.t.t. þessara þátta þegar þau voru höfð saman. IFN-g hafði
lítil áhrif á T47D eitt og sér, þó var eilítið minnkuð samloðun en með
IL-6 var minnkaði samloöun meira og sérkennileg kúlulögun varð á
frumunum. IL-6 og TNF-a saman valda myndun fíbróblastalíkra ZR-
75-1 æxlisfruma sem sjást ekki í ræktum þar sem aðeins annað er til
staðar. í ræktum þar sem IFN-g og TNF-a var haft losnuðu frumur
niikið af yfirboröi en þessi áhrif var erfitt að meta því vegna óhappa í
framkvæmd voru ekki neikvæðar samanburðarræktir til fyrir ZR-75-1.
I'fnisskil: TNF-a mælist marktækt hærra í æxlisvef en eðlilegum
brjóstavef og IFN-g mælist einnig í æxlisvef. Bæði þessi cýtókín hafa
áhrif á hegðun krabbameinsfruma í rækt ásamt IL-6, sem hefur áöur
mælst hækkað í blóði kvenna með brjóstakrabba. IL-6 minnkar
samloðun, og TNF-a viðloðun og eykur frumudauða og þau hafa
samvirkni hvort á annað. IL-6 sýnir auk þess meðvirkni við TNF-a og
IFN-g til breytinga á frumulögun sem sjást ekki þegar cýtókínin eru
ein og sér. Þessar niðurstöður benda til að boðefni ónæmiskerfisins hafi
bein áhrif á brjóstakrabbameinsfrumur.
BRÁÐAMEÐFERÐ Á KRÖMPUM.
Rannsókn á diazepam nefúða, klíniskur fasi I.
Helvi Jónsson* 1.
Sveinbjörn Gizurarson2, Friðrik K. Guðbrdndsson3.
'LHÍ, 2Lyjjafræði lyfsala LHÍ, 3HNE Borgarspítalinn.
Inngangur: Bráðameðferð á krömpum felst aðallega í því að gefa
diazepam eða clonazepam í æð, eða gefa diazepam sem klysma í
endaþarm. Þessar aðferðir eru árangursríkar en hafa ákveðna annmarka.
LyQagjöf í æð er aðcins framkvæmd af menntuðu starfsfólki, sem er
þjálfað í að gefa lyf, sjúklingum sem eru í krampa. Endaþarms lyfjagjöf
er einfold en ekki hcppileg við allar aðstæður og er aðallega beitt á börn
með hitakrampa.
Aukinn áhugi er orðinn á gjöf lyfja á slímhúðir, sem ætluð eru til
system verkunar. Slímhúð nefholsins er dæmi um slíkt. Ýmsir þættir
hafa áhrif á hraða og upptöku lyfja yfir slímhúð, einn slíkur er
burðarefni lyfjablöndunar.
Dýratilraunir mcö benzodiazepín nefúöa hafa gefið til kynna að
lækningalegur styrkur í blóði náist innan 2 mínútna, og hámarksstyrkur
þegar u.þ.b. 2 mínútur cru liðnar frá lyfjagjöf. Tíminn er mjög háður
burðarefni blöndunnar.
Að geta gefið diazepam sem nefúða er til mikilla bóta fyrir
sjúklinginn og ekki síst ættingja hans. Þeir gætu gefið lyfið, í staö þess
að standa bjargarlausir og bíða aðstoðar, því það er mjög mikilvægt aö
grípa inn í sem fyrst til að koma í veg fyrir taugaskaða.
Efniviður og aðferðir: Tilrauninni var ætlað að athuga aðgengi
og lyflirif mögulegra nefúöa sem hægt væri að nota til bráðameðferðar á
krömpum. Rannsóknin var byggð upp sem opið cross-over mat á 9
heilbrigöum einstaklingum á aldrinum 21-29 ára af báðum kynjum, sem
fengu lyfið í æð og svo sem tvennskonar nefúða á þremur aðskildum
tilraunadögum. Lyfjablöndurnar voru eftirfarandi: A) Stesolid 2,5 mg,
gefið í æð; B) 2,5 mg diazepam í PEG200 meö 5%gIycofurol og C) 2,5
mg diazepam í PEG300.
Þátttakendurnir sem valdir voru úr hópi umsækjenda höfðu enga
alvarlega hjarta, nýrna- eða lifrarsjúkdóma og enga sjúkdóma í nefholi
(t.d. kvef, ofæmi). Þeir máttu ekki neyta áfengis 3 dögum fyrir
framkvæmd og ekki taka inn róandi lyf. Auk þess máttu þeir ekki
heldur vera á lyfjum sem milliverkuðu vió diazepam (nikótín meðtalið).
Fyrir og eftir lyQagjöf voru teknar blóðprufur til að meta breytingar
á styrk diazepams í blóói. Einnig voru lagðar spurningar og próf fyrir
þátttakendur fyrir og eftir lyfjagjöf til að meta breytingar á andlegri
líðan, skammtímaminni og hreyfiviðbragöi. Eftir aö hafa fengið lyfið í
nef mátu þátttakendur ertinguna auk þess sem hún var metin klínískt af
lækni 30 mínútum eftir lyQagjöf.
Niðurstöður: í ljós kom að styrkur diazepams í blóði var í
hámarki eftir 10 mínútur ef notaður var nefúði og var þá 40% af
plasmastyrk eftir i.v. gjöf. Það kom einnig í ljós að styrkur lyfsins eftir
nefúöann reyndist stöðugri, þaö kom ekki eins mikill toppur í byrjun og
fall styrksins ekki eins ört. Marktæk breyting á líðan eftir lyfjagjöf kom
ekki í Ijós og enginn munur á lyljaformum eða dögum. Hins vegar
reyndist marktækur munur á líðan milli einstaklinga, sem ekki kemur á
óvart. Skammtímaminni veröur aö teljast hafa breyst marktækt eftir
lyfjagjöfina, og marktækasti munurinn reyndist eftir gjöf nefúóa B).
Það reyndist ckki marktækur munur á skammtímaminni milli daga eða
einstaklinga, sem hlýtur aö styrkja niðurstöðurnar frekar. Ekki reyndist
marktækur munur á hreyfiviðbragði.
Efnisskil: Við teljum að þessar niðurstöður séu í samræmi við það
sem búast mátti við. Það er kostur aö styrkur lyfsins virðist vera jafnari
þó svo að hann náist ekki eins fljótt upp eins og eftir i.v. gjöf. Það gefur
vonir um aö lyfið væri öruggara fyrir óvana að meðhöndla og jafnvel
hægt að komast hjá aukaverkunum eins og öndunarlömun. Lyfhrifapróf
voru ekki marktæk við svo lága skammta nema skammtímaminnið.
Útkoma þess var þó þannig að nefúðinn kom engu verr út en
stungulyfið. Þessar niðurstöður hvetja því til frekari rannsókna á þessu
sviði, því ef hægt er að koma lyfinu í hendur aöstandenda þá má reikna
með lækkuðum innlagnarkostnaði og eðlilegra fjölskyldulífi.
CALCIUM METABOLISM IN
CHRONIC SPINAL CORD INJURV SUBJECTS.
Ingi Þór Hauksson1.
William A. Bauman M.D.23, Kristján T. Ragnarson M.D.2, Holly
Drexler4, Ann M. Spungen5, You Gong Zhong6.
1 University of Iceíand Medical School, 2M.D., Mt. Sinai Medical
Center, NY.
3M.D. Director Spinal Cord Damage Research Center, Veterans AJfairs
Medical Center, Bronx, NY. 4Technician SCDRC. 5Research Co-
ordinator SCDRC. 6M.D., VAMC.
Introduction: Subjects with spinal cord injury (SCI) are known
to have increased risk of bone fractures even with minor trauma,
especially of appendicular Iong bones. The predominant factor is
reduced bone mineral content, a consequence of accelerated bone loss.
Other factors contributing are vitamin D deficiency, decreased sun
exposure and reduced endogenous synthesis of vitamin D. Changed
dietary habits in SCI may be partially to blame.
Following immobilization aftcr acute injury, a rapid phase of bone
loss with associated hypercalcemia/ hypercalciuria and
hyperphosphatemia results. 6 to 18 months post-SCI. bone loss
stabilizes, which is characterized by normocalcemia or even mild
hypocalcemia (total calcium) with longer time duration since injury,
possibly related to lower serum binding proteins levels.
Vitamin D and its hydroxylated products has a multipliats of roles
in calcium and bone metabolism. A state of vitamin D deficiency has
LÆKNANEMINN 2. tbl. 1995 48. árg.
125