Úrval - 01.02.1962, Síða 18

26
Ú R V A L
„Hve lengi er það skylda lækn-
isins að halda áfram baráttunni,
þegar engin von er um bata og
dauðinn á næsta leiti?“
„Hvers vegna að leggja allt
jþetta á sjúklinginn og aðstand-
endur hans, þegar vonlaust er
um árangur?“
„Hvort er það „lífið“ eða
dauðastríðið, sem læknirinn er
að burðast við að framlengja?“
Eftir að ég hafði lokið við að
fara yfir þessi bréf, las æknir-
inn af svip mér spurningarnar,
sem sóttu á mig, og mælti:
,, Við vitum, að öll lög og trú-
arbrögð bjóða svo, að allt, sem
getur kallazt því nafni að stytta
mönnum aldur, sé ósæmilegt og
ólöglegt; lífið sé dýrmætasta eign
hvers manns, og þess vegna beri
að viðhalda þvi sem lengst. Fólk-
ið, sem skrifaði bréfin, sem þú
varst að enda við að lesa, veit
þetta vel. Spurningin er einungis
um það, hvort nokkrum manni
sé greiði gerður með þvi að
lengja meira og minna þjáning-
arfullt dauðastrið sjúklings.“
Dæmin, sem lælcnirinn vitnaði
næst í, voru hvert öðru lík:
1. Gamall maður með alvarleg-
an lifrarsjúkdóm, meðvitundar-
laus og bersýnilega að deyja;
læknunum við sjúkrabeð hans
tókst að koma honum til með-
vitundar — en einungis til að
gera dauðann kvalafyllri.
2. Sjötugur sjúklingur, al-
tekinn af krabbameini á háu
stigi, fær lungnabólgu. Penicillin-
gjöf læknar lungnabólguna, og
þar með framlengist erfitt dauða-
stríð sjúklingsins.
3. Áttræð kona, sem hefur ár-
um saman dvalið á hjúkrunar-
heimili og þjáist af ólæknandi
sjúkdómi og er auk þess mjög
sljó andlega, fær hjartaáfall.
Það er undir eins farið með hana
til sjúkrahúss, henni gefið súr-
efni og allt annað gert til að
hressa hana við. Eftir tvo sól-
arhringa er hún dáin.
„Þetta er gamalt vandamál,“
hélt læknirinn áfram. „En á síð-
ari árum hefur það í rikara mæli
kallað á úrlausn. Nútímavisindin
hafa lengt mannsævina tilmikilla
muna, og þar með er gamalt fólk
nú á dögum miklu stærri hluti
af þjóðarheildunum en áður var.
Og flest af þessu fólki er heilsu-
gott og nýtur lífsins. Það er
bjarta hliðin á málinu.
En það er líka til önnur hlið.
Og hún er sú, að alltaf er til eitt-
hvað af gömlu fólki, sem naum-
ast lifir nema að nafninu til.
Þessi „lifandi lik“ liggja i sjúkra-
húsum i súrefnistjöldum, nærast
og skila úrgangsefnunum í gegn'
um pipur; hjartslátturinn og
meðvitundin eru örvuð með lyfl"