Úrval - 01.02.1962, Síða 23

GEISLUN
31
sannfærðir um, aS svo sé ekki.
Ég er viss um, aS þessar spreng-
ingar eru ekki hiS minnsta
hættulegar eins og þær eru fram-
kvæmdar.
ÞaS er ekki hægt aS ætlast
til þess, aS hætt sé aS gera til-
raunir meS kjarnasprengjur. Þær
eru hluti af framþróuninni. En
tilraunir þær, sem framkvæmd-
ar verSa í þágu landvarna, ættu
aS fara fram neSanjarSar eSa
langt úli í geimnum. Með því móti
þyrfti ekki að koma til vottur af
geislavirkni.
í stuttu máli sagt: Kjarnorku-
sprengingar þurfa ekki aS hafa
í för meS sér neina geislavirkni,
sem talizt geti.
En geislavirknihræSslan hefur
haft slæmar afleiSingar: Fólk
hefur í þúsundatali hafnaS ýmis
konar röntgenmyndatökum og
gegnumlýsingu varSandi sjúk-
dóma. Til þess aS forSast öfgar
aS þessu leyti verSum viS aS
gera okkur grein fyrir næsta
atriSi:
2. Það getur verið slæmt að
notfæra sér ekki geishin tii lækn-
inga, þegar það á við.
Hin skaSlegu áhrif röntgen-
geisla varSandi lækningar eru
talsverS. — En með því aS not-
færa sér ekki röntgenrannsókn
hafa margir misst tennur — og
aSrir lífið vegna lungnakrabba.
Enn aðrir hafa hafnaS geislun til
beinna lækninga og tekið skurð-
aðgerðir fram yfir, enda þótt
geislun sé miklu einfaldari að-
ferð.
3. Það getur stafgð mikil
hætta frá kjarnakljúfum, sem
ekki eru rétt byggðir eða eru
varðir á ófullnægjandi hátt.
Geislavirkni er því aðeins
skaðleg, að magnið fari upp úr
vissu marki. Kjarnakljúfar geta
bilað eins og önnur tæki. Þess-
ar tvær staðreyndir valda því,
að kjarnakljúfar eru viðsjáls-
gripir.
HvaS hættan er mikil, byggist
á stærð kjarnakljúfsins. Lítill
kljúfur, sem notaður er til smá-
tilrauna eða rannsókna er ekki
nálægt því eins háskalegur og
kraftmikill kljúfur, sem drifur
áfram aflmikla vél. Stór kljúfur
felur i sér eins mikla geislavirkni
og losnar úr læðingi við vetnis-
sprengingu.
En kjarnakljúfur springur ekki
í loft upp eins og vetnissprengja.
Kjarnakljúfur, sem menn missa
taumhaldið á, getur leitt áf sér
geislun, sem er hættulegri en
geislavirknin frá sprengju.
Hitinn af vetnissprengingu
drífur geislavirkar agnir hátt í
loft upp. Þegar þær falla til
jarðar, hefur geislunin dofnað.
Hlutir eða agnir, sem kunna að
berast frá kjarnakljúf, halda
allri sinni geislavirkni. Þær gætu