Úrval - 01.02.1962, Blaðsíða 131
FÍLAR ERU LÍKIR MÖNNUM
139
filanna sást í þjóðgarðinum við
Murchisons-fossa fyrir skömmu.
VörSurinn þar, C. D. Trimmer,
kom auga á fílakú, sem bar ný-
fæddan kálf i vígtönnunum og
hélt honum föstum þar meS
rananum. Eálfurinn var dauSur.
í þrjá daga bar móðirin þetta
litia iík og lagSi þaS aðeins frá
sér, þegar hún þurfti að drekka.
Litlu síðar sást hún án kálfsins,
og þá stóð hún nálægt tré einu.
Hún dvaldist þar allmarga daga,
nærðist ekkert og réðst af mikl-
um ofsa á sérhvað lifandi, er vog-
aði sér nálægt henni. Loks fór
hún burt. Trimmer komst að því
siðar, að hún hafði tekið gröf
undir trénu og grafið kálfinn
þar.
Þessi verndar eðlishvöt virð-
ist einkennandi fyrir alla fíla.
Gamall fíltarfur yfirgefur hjörð-
ina, sennilega vegna þess að
hann er orðinn of seinfara til að
geta fylgt hiörðinni eftir á hin-
um löngu göng'um. Oftast fara
einn eða tveir ungir filar með
honum. Margir fiIaveiSimenn eru
þeirrar skoðunar, að gamli fíll-
inn kenni hinum hinn forna vís-
dóm sinn til endurgjalds fyrir
vernd þeirra. Hinir ungu fylgj-
endur forða honum frá sérhverri
hættu, og ef á þá er ráðizt, láta
þeir gamla fílinn fara inn í þétt-
an runna, en snúa siðan við til
að mæta óvininum. Fylgjendurn-
ir dveljast iðulega með öldungn-
um, þangað til hann deyr, sem
oft er um 60 ára aldur, l)ví að
fílar lifa yfirleitt heldur skemur
en menn.
Gagnstætt því, sem flestir
halda, eru fílar alls elcki klunna-
legir. Þeir geta stigið þannig á
kókoshnot, að þeir brjóti skurn-
ina án þess að kremja kjarnann.
Og þeir eru yfirleitt rétt- eða
örv„hentir“, það er nota aðra
vígtönnina meira en hina.
Fílar þurfa ákaflega lítið að
sofa, — um það bil helmingi
minna en menn, — og það kemur
sér vel, þar sem mestur hluti
tímans fer í að afla fæðunnar.
Til þess að geta komið í sig þeim
350 kílóum af laufi og grasi, sem
fill nærist á daglega, verður hann
að bíta 16 stundir á sólarhring.
Þar að auki er hann sífellt að
leita að vatni, þar sem hann
drekkur um 120—200 lítra á dag.
Það er rétt, að fílar gleyma
aldrei nokkrum hlut. Eitt af því,
sem þeir muna alltaf, er manna-
þefur. Fróðir menn halda þvi
meira að segja fram, að þeir geti
greint á milli þefs af hvitum
manni og svörtum í tveggja milna
fjarlægð. Eftirfarandi saga er
sögð af fíl, sem var eltur fyrir
mörgum árum í Norður-Kenýa:
„Hann fór í sveiga, ýmist til