Úrval - 01.09.1981, Qupperneq 124

122
ÚRVAL
ungsgersemi. Taminn veiðifálki getur
steypt sér á bráð sína á allt að 270 km
hraða á klukkustund og gangverðið á
ótömdum unga er frá 8.500 krónum
og allt upp í 34.000 krónur fyrir
stykkið.
Til frekara öryggis ákváðu þeir
Colin og Ian Armstrong að láta
merkja eggin. Daginn eftir var Sue
Harper, lífeðlisfræðistúdent og einn
af sjálfboðaliðunum, látin síga í reipi
niður að hreiðrinu sem í voru komin
4 egg. Þegar niður kom skrifaði hún
sérstakt skrásetningarnúmer á hvert
egg fyrir sig með ósýnilegu bleki. Á
meðan þessu fór fram flugu fálka-
hjónin fram og aftur yfir höfði
hennar og skræktu reiðilega.
Næsta föstudag valdi Colin Armit-
stead sér stað uppi í kimbrísku hæð-
unum, þar sem lítið bar á, næstum
300 metra frá fálkahreiðrinu og sló
upp tjaldi fyrir sig og sjálfboðaliðana
sem hann hafði fengið til liðs við sig.
Þetta skyldu vera höfuðbækistöðvar
þeirra í hinni löngu yfirsetu sem
framundan var. Allt var þetta fólk
brennandi af áhuga um fuglavernd
og því fannst tíma sínum síður en svo
illa varið þegar í húfl voru afkvæmi
eins þess sérstæðasta af öllum rán-
fuglum, fugls sem lengi hefur verið í
útrýmingarhættu en kannski aldrei
meiri en nú á síðustu áratugum.
Á árunum fyrir seinni heimsstyrj-
öldina voru næstum 650 verpandi
fálkahjón þekkt á Bretlandseyjum. Á
meðan á styrjöldinni stóð voru margir
fálkar skotnir því þeir lögðust á bréf-
dúfur sem notaðar voru af hernum
til að koma skilaboðum á milli staða.
Að stríðinu loknu upphófst óhófleg
notkun eiturefna og hún tók sinn
toll. Smáfuglar sem öfluðu sérfæðu á
ræktuðu landi tóku til sín eiturefni í
töluverðu magni, efni eins og DDT,
og eitrið tók smátt og smátt að hlað-
ast upp í vefjum þeirra. Þar sem fálk-
ar lifa svo aftur á þessum smáfuglum
barst eitrið í vefi þeirra og fjölmargir
þeirra tærðust upp til dauða af þess-
um sökum. Um 1960 var svo komið
að minna en 100 verpandi hjón voru
eftir. Með auknu eftirliti og tak-
mörkun á notkun eiturefna var
myndarlega spyrnt við fótum og í
kringum 1976 hafði þessi tala hækkað
í um 300 pör.
Fyrsta yfirsetuhelgin leið án þess að
nokkuð markvert bæri til tíðinda.
Þegar sjálfboðaliðarnir voru að safnast
saman í tjaldinu til að búa sig undir
helgi númer tvö barði bóndi einn,
sem bjó þarna í nágrenninu, að
dyrum og tjáði Colin Armitstead að
eldsnemma um morguninn hefði
hann séð tvo grunsamlega menn vera
að sniglast nærri klettabeltinu þar
sem fálkahjónin áttu sér hreiður. Af
lýsingu bóndans að dæma taldi Colin
líklegt að þar hefði náunginn í
Austin-Míní bílnum verið á ferðinni.
Einn af sjálfboðaliðunum, 31 árs
gamall lögfræðingur frá Liverpool,
David Bishop að nafni, hraðaði sér
þegar af stað upp í klettabeltið.
Fálkahjónin sjálf voru hvergi sjáanleg
við hreiðrið og David fann á sér að