Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Page 14

*3
ingin til batnaÖar vera svo mikil, aö
það eigi aö íhuga alvarlega og
rannsaka vandlega, hvort ekki
sje mögulegt að koma í kring þeim
fullkomnu bótum á samgöngutækj-
unum, sem breytingunni orka. Mjer
fyrir mitt leyti er þaö fullkomlega
ljóst, að ef ekki er bætt úr v i S -
s k i f t a t e p p u n n i, þá er naut-
griparækt ómöguleg, ef ekki er bætt
úr h o r f e 11 i s h æ 11 u n n i, þá er
vonlaust um alla framtíS landbúnaS-
árins, ef ekki er bætt úr eldneyt-
i s s k o r t i n u m, þá er lífiS í sveit-
unum þeim mun óvistlegra en annars-
staSar, aS fólkiS tollir þar ekki, og
ef ekki er bætt úr á b u r S a r s ko r t-
i n u m, þá kemst enginn skriSur á
ræktun landsins. En verSi bætt
ú r ö 11 u þ e s s u, f æ j e g e k k i
s j e S a S í s 1 e n s k U r 1 a n d-
b ú n a S u r þ u r f i í n o k k r u a S
standa landbúnaSi a'n n a r a
þ j ó S a a S b a k i.
III.
Samgöngutæki nútímans.
Þá liggur næst aS athuga, hver
þau samgöngutæki eru, sem bætt geta
úr þessum meinum. Til þess aS gera
sjer þetta ljóst, verSum vjer fyrst
aS renna augum yfir landiS, og at-
huga, hver eru stærstu landbúnaöar-
svæSin; engin ráS verSa talin aö
duga, nema þau dugi öllum stærstu
svæöunun>. En hitt væri aftur of
langt fariö, aS heimta aS umbæturn-
ar næöu til hvers einasta skika, hve
lítill sem hann er, sem hæfur er til
ræktunar.
Landbúnaöarsvæöin, eöa láglendin,
á íslandi eru þessi helst:
1. Suöurláglendiö (Árnes- Rang-
árv.- og Skaftafells-sýsla),
2. Borgarfjaröarláglendiö (þar
meö suöursveitirnar á Snæfells-
nesinu),
3. Dalirnir upp af BreiðafjarSar-
botni,
4. IiúnaflóaláglendiSjUpp af Húna-
flóa og tilh. dalir.
5. Skagafjöröurinn.
6. EyjafjörSurinn,
7. Skjálfandaundirlendið og tilh.
dalir,
8. Fljótsdalshjeraö.
Þetta eru þau stærstu. Mörg
smærri mætti telja, firöi og dali, en
þaS er þýöingarlaust. Af þessum 8
svæöum er láglendiS á einu, Skjálf-
andaundirlendinu, mjög þakiö hrauni
og er þaö þess vegna einna veiga-
minst til ræktunar. HiS fyrsta, SuS-
urláglendiö, er lang stærst.
Af samgöngutækjum er þá fyrst
aö athuga skipagöngur, eöa hvort
unt sje aS fullnægja þörfum þessara
svæSa meö innanlandssamgöngum á
sjó. Afstaöa svæöanna gagnvart sjó-
ftutningum er þessi:
1. Suðurláglendiö. Engin
höfn, sem unt er aö nota á haust-
um eöa vetrum vegna brims, nema ef
vera skyldi einstöku sinnum. Ekki
heldur nein liöfn, sem millilandaskip
hingaS til hafa viljaS taka á ferSaá-
ætlun sína á sumrum. Litlir strand-
bátar og seglskip geta hafnaS sig á
Eyrarbakka og Stokkseyri á sumr-
um i góSviöri eöa landátt, og í Vik
er skipaS upp fyrir opnu hafi undir
sömu kringumstæðum. SvæSiö alt of