Fjölnir - 02.01.1835, Qupperneq 16

112
Ég veít valla hvað frainarlega hg á að hyrja,
Jrví fyrsti uppruni hiininlmattanria, eínsog allrar íil-
veru, er hulinn eýlífri dymmu, so tilraunir manna að
útskíra liann geta aldreí oröið annað enn getgátur.
Enn mannsins andi er óþreýtandi, og hættir ekki
að hugsa og gizka, meðan nokkuð er að styðjast
við. 1 upphafi allra hluta verður haun samt að
íminda ser frumefnið skapaö og tilverandi — lengra
getur eínginn komist.
J>að er auðsjeð á mörgu, og öldúngis fullsannað,
að jörðin liefur eínhvurntíma verði bráðin og renn-
andi*). j>að er, til dæmis, auðsjeð á elztu fjöll—
unum, sem eru hæði inörg og afarstór, og meíga
með fullum sannindum kallast beín eða máttartre
jarðarinnar. þau eru öll auðsjáanlega storknuð
eínsog eýr eðajárn; sona eru, til dæinis, öll fjöll-
in í Noregi og Svíþjóð. Alltaðeínu má j>að ráða
af sköpulagi jarðarinnar. j>að er alkunnugt, að
hún er hnöttótt að kalla, enn þó gildust um
miðbikið, og hefir henni verið líkt við ígulker.
Hefði nú jörðin eínhvurntíma verið bráðin og renn-
andi, lilaut hún að öðlast mind linattarins, eínsog
dropinn í loptinu; því eptir lögmáli þýngdarinnar
urðu allir partarnir að dragast að miðpúnktinum, og
raða ser so utauuin liann, jafnt á alla vegu. Enn
*) Rennandi mætti kalla hvurn lilut, er partar hans Ioiía vtllir
saman, og geta þó færst hvur innanum annan, án þess hann
missi sma mind, fiopt og vatn o. s. frv. eru eptir 11ví renn-
andi hlutir.