Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1971, Page 87

ENDURHEIMT FORNALDARSVERÐ
87
Sverðið
úr Hrafnkels-
dal.
hefði forngripasafnið íslenzka gefið manninum að
minnsta kosti 100 kr. fyrir það og nú er auk þess
líklega loku skotið fyrir að það komizt þángað og er
það illa“.
Ernst svaraði aftur með grein í Austra 29. júní
(Austri 10. árg. bls. 80), og síðan skrifuðu þeir Þor-
steinn og Ernst hvor sína greinina, en þessi skrif eru
að mestu persónulegt karp þeirra á milli og ekkert
á þeim að græða um fundaratvik sverðsins.
Sverðið barst síðan utan og var gefið Oscar II.
konungi af N. Petersen jústitsráði í Kaupmannahöfn,
sem aftur gaf það Statens historiska museum (sbr. K.
vitt. och ant. akademiens mánadsblad 1903-05, bls.
14).
I seinni tíð hefur þetta sverð stundum verið kallað
„sverð Hrafnkels Freysgoða“ og er það væntanlega
vegna þess, að það fannst í Hrafnkelsdal. Svo mikið
virðist þó víst, að það hafi ekki fundizt í haugi þeim,
er kallaður var af sumum á 19. öld haugur Hrafnkels,
ef líta ber svo á, að orð Þorsteins Erlingssonar „nú
nýlega“ eigi við árið 1900 eða næstu árin á undan, því
að Sigurður Vigfússon gróf í hauginn árið 1890 og
fann þá engin vopn, aðeins bein úr tveimur mann-
eskjum, karli og konu, auk viðarleifa á tvístringi.
Greinilegt var að kumlinu hafði verið rótað áður,
en Sigurður hefði örugglega átt að sjá eða fá um
það vitneskju, ef það hefði verið gert þá skömmu áð-
ur. Hins vegar er útlit sverðsins þesslegt að það hafi
fundizt í uppblæstri.
Þótt sverðið verði ekki sett í samband við Hrafnkel
né aðra þekkta sögupersónu er það samt engu ómerk-
ara. Það er hið bezta vopn, 92 sm langt, tiltölulega
heillegt og mikið eftir af járni í brandinum, sem er
annars fátítt um sverð fundin hér á landi. Það er af
V-gerð, eftir greiningu Jan Petersens, hjöltin bein og
knappurinn þrískiptur með grunnum skorum. Sú gerð
sverða er frá 10. öld, jafnvel frekast talin frá fyrri
hluta aldarinnar, en eins og kunnugt er, eru víkinga-
aldarsverð flokkuð í gerðir eftir knappi og hjöltum
en ekki bröndunum. Um þetta vísast til greinargerðar