Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1971, Page 133

ÞRlR ATGEIRAR
133
Úr Alþingisdómi 2. júlí 1504:
„Item sáum vér og heyrðum, að Torfi Jónsson (í Klofa) gekk að
þeim dómi, sem Arnór Finnsson og vær vorum áður til nefndir af
lögmanninum, með tygjað fólk; þar með höfðu hans menn boga, byss-
ur, sverð og arngeira“. (Fbrs. VII, 706).
ÍJr reikningsskap Skálholtsstaðar eftir fráfall Gissurar biskups
Einarssonar, dags. 26. marz 1548:
„Tveir arngeirar", taldir upp meðal ýmissa annarra vopna og
hertygja (Fbrs. XI, 619). Þessir sömu atgeirar eru taldir í fata-
búrsreikningi frá Skálholti 1548, er skipti voru gerð milli bræðra
Gissurar og dómkirkjunnar. (Fbrs. XI, 654).
Úr vitnisburði 4. apríl 1548:
„ . . . . hann sagðist þar hafa verið við staddur og séð þar upp á
við Selvogahamar, að Ólafur Gunnarsson hefði höggvið Brynjólf Sig-
urðsson aftan á báða fætur í einu höggi með addgeir, og af því höggi
hefði Brynjólfur strax fallið áfram til jarðar, en leggirnir hefðu
gengið niður úr holdinu. Og þá er greindur Páll Ketilsson lýsti þessu
fyrir mér, þá hélt hann á lítilli handöxi í löngu skafti og myndaði
til með henni, hversu greindur Ólafur Gunnarsson hefði haldið um
atgeirsskaftið, þá er hann hjó greindan Brynjólf“. (Fbrs. XI, 625-
626).
1 sakaskrá Ólafs Gunnarssonar, frá 1548, er sama atvik talið með
á þessa leið:
„Hjó Ólafur með arngeir í sundur hásinarnar á báðum fótunum
á Brynjólfi Sigurðssyni, svo að leggirnir gengu niður úr holdinu
og ofan í mölina . . .“ (Fbrs. XI, 636).
Úr bréfi um atvistarmenn að vígi Guðmundar nokkurs Sigurðs-
sonar í Grindavík 1562:
„Kom svo og fram fyrir oss, að Ketill Ketilsson hefði komið út
með arngeir úr sínum bæ og þar með látið kasta vopnum í veginn
fyrir fólkið það hið skinnklædda, en af því fólki skeði vígið“. (Fbrs.
XIII, 745).
I vopnadómi Magnúsar prúða Jónssonar frá 1581, þar sem hann
gerði tilraun til að lögleiða skyldu manna til að eiga vopn og verjur,
segir á þessa leið:
„Það fyrir í þennan máta höfum vér nú dæmt með fullu dómsat-
kvæði alla skattbændur skylda að kaupa og eiga eina luntabyssu og
þrjár merkur púðurs, þar með einn arngeir og annað lagvopn gilt og
gott“. (Alþingisbækur Islands, I, Reykjavík 1912-14, bls. 444).