Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1885, Side 104

236
rjett, sem hjer er sagt'. Reyndar er það satt, að ef
vjer ætlum að hafa mannsblóð í farfa stað, þá vantar
mikið á, að vjer getum þakið með því svo stórt svæði:
en þá megum vjer heldur ekki gleyma því, að hið
þynnsta lag, er vjer þannig getum myndað, er miklu
þykkra en eitt blóðkorn. Sjerhvert þeirra er svo
þunnt, að ef þau væru lögð hvert ofan á annað, eins
og peningur, þá þyrfti meira en noo afþeimtil þess,
að úr því yrði einnar línu hár hlaði. Einmitt af því,
hvað blóðkorn þessi eru þunn, og svo af því, hve mörg
þau eru, getur yfirborð þeirra verið svona mikið, þó
það sýnist óskiljanlegt í fyrstu.
Með því, að reikna blóð það, er berst á einni se-
kúndu inn í lungun, má enn fremur reikna yfirborð
allra þeirra blóðkorna, sem snerta súrefni loptsins á
jafnlöngum tima. Yfirborð þeirra er hjer um bil 800
ferhyrningsfet, eða jafnstórt bletti, sem er 40 feta lang-
ur og 20 feta breiður, og þannig er á mjög óbrotinn
og hagkvæman hátt sjeð fyrir því, að blóðið í lung-
unum geti tekið á móti gnægð af súrefninu. En af því
leiðir einnig, að því færri, sem blóðkornin eru í blóð-
inu, því minna fá vöðvarnir að tiltölu af súrefni, og
afleiðingar þess verða, að allar verkanir lífsins verða
veikari. f>etta á sjer líka stað í raun og veru, og af
því verður auðskilið, hvers vegna menn finna til þreytu
og að kraptarnirnir veiklast en lífsfjörið dofnar í bleik-
sótt (Chlorosis) og öðrum þess konar sjúkdómum, þegar
skortur verður á rauðu blóðkornunum.
1) Samkvæmt reikningum Welokers eryfirborð sjerhvers blóð-
korns hjer um bil 0,00128 ferhyrnings-millimet.er, ogblóðkorn þau,
sem eru í einum tenings-millimeter af blóði, eru þannig samtals
með 640 ferhyrnings-millimetra yfirborði. Yfirborð blóðkornanna
í tenings-centimeter er því 64 ferhyrnings-decametrar, og þar eð
Welcker telur allt blóðið 4400 tenings-centimeter, er yfirborð allra
blóðkornanna í því 2816 ferhyrndir metrar.