Réttur - 01.01.1961, Síða 31

R É T T U R
31
kvæmdir í hinum ýmsu lýSveldum Sovétríkjanna. í Túrkmeníu,
sem einu sinni var eitthvert eyðilegasta og fátækasta land í heimi,
verður 15,7 milljörðum rúblna (gamalla) varið til fjárfestingar,
en það er 2.4 sinnum meira en á tímabilinu 1952—58. Fyrir þetta
fé verða reist 40 stór iðnfyrirtæki og veitt vatni á 400 þúsund
hektara lands, — þar mun þá upp spretta úrvals baðmull, einnig
vínber og melónan vakharman, sem er allra melóna bezt.
Eins og áður var getið, hefur landbúnaður þróazt miklu hægar
í Sovétríkjunum en iðnaður. Á tímatoilinu 1949—53 var fram-
leiðsluaukningin, í iðnaði 16,4% á ári, en í landbúnaði aðeins 1,4%,
eða svo litil, að í raun og veru er um afturför að ræða, þar eð
fólksfjölgunin er meiri. Þessi hlutföll breyttust mikið á tímabil-
inu 1953—58; þá miðaði iðnaðinum áfram um 11,3% á ári, en
landbúnaði um 8,6%. Samt er það ekki fyrr en í sjöáraáætluninni,
að í fyrsta sinn er gert ráð fyrir því, að landbúnaður þróist nokk-
urnveginn jafnhratt og iðnaður: landbúnaðúr um 8%,* iðnaður
um 8,6% á ári. Þetta er mjög athyglisverð staðreynd. í raun og
veru þýðir þetta endalok þess tímabils, þegar iðnaður, og þá fyrst
og fremst þungaiðnaður, varð að sitja í fyrirrúmi, þegar þunga-
iðnaður — af efnahagslegum og pólitískum ástæðum — krafðist
beinlínis mikilla fórna af þjóðinni. Við getum með miklum
rétti sagt, að tímar efnahagslegrar þvingunar séu liðnir, að Sovét-
ríkin gangi nú inn á svið efnahagslegs frelsis í vissum skilningi.
Héðan af munu síeflast þær greinar atvinnnulífsins, sem hafa
SKJÓT og BEIN áhrif á lífskjör almennings í landinu. Og sú
þróun á eftir að hafa ómetanlega þýðingu bæði innanlands og
utan, eins og síðar er vikið að.
Sjöáraáætlun Sovétríkjanna mun ekki aðeins hafa allra áætlana
mest áhrif á lífskjör almennings. Hún er um leið þýðingarmesta
skrefið í þá átt að framkvæma höfuðverkefni Sovétríkjanna í
efnahagsmálum: að draga uppi og fara fram úr háþróuðustu lönd-
um kapítalismans í framleiddu vörumagni á hvern einstakling.
Varla hefur mörgum dottið það í hug árið 1945, að Sovét-
ríkin myndu aðeins 14 árum síðar bera iðnað sinn og land-
búnað saman við framleiðslubákn Bandaríkjanna, og það í fullri
alvöru. Engu að síður hafði svo mikið unnizt á þessum tíma,
að í ársbyrjun 1959 var hægt að gera eftirfarandi samanburð:
Iðnaðarframleiðsla Sovétríkjanna var um það bil tvisvar
* Ath.: að auðvitað er 8% ársaukning á tímabilinu 1959 — 65 meira virði en 8,6%
ársaukning á árunum 1953-58, hvert prósent er miklu meira virði. Að íram-
kvœmd landbúnaðaráœtlunarinnar verður vikið síðar.