Réttur - 01.01.1961, Blaðsíða 92

92
RÉTTDR
Stjórnin í Kongó, stjórn Lúmúmba, sendi framkvæmdastjóran-
um ítrekaðar áskoranir um að framfylgja ályktun Oryggisráðsins
varðandi þessi tvö höfuðatriði. En rödd Lúmúmba var rödd hróp-
andans í eyðimörkinni, því að framkvæmdastjóri SÞ var þá önnum
kafinn við ráðagerðir með bandarískum valdamönnum varðandi
stefnuna gagnvart Kongó. Oryggisráðið tók Kongómálið aftur
til athugunar 21. og 22. júlí. Þar skoraði Oryggisráðið á ríkisstjórn
Belgíu að hlýða þegar í stað ályktun þess frá 14. júlí um brott-
flutning belgískra hersveita frá Kongó, og framkvæmdastjóran-
um var heimilað að gera allar nauðsynlegar ráðstafanir í þessu
skyni. Sömuleiðis var skorað á öll ríki, að gera engar þær ráðstaf-
anir, sem gætu tálmað því, að aftur væri komið á lögum og reglu
í Kongó eða stofnað á nokkurn hátt í hættu valdsviði ríkisstjórnar-
Kongó, einingu lýðveldisins og stjórnmálalegu sjálfstæði.
Strax að loknum þesum fundi Oryggisráðsins flaug Dag Hamm-
arskjöld til Kongó og byrjaði að ráðgast við .... ekki Lúmúmba
eða varaforsætisráðherrann Gizenga né neinn annan úr hinni lög-
legu stjórn lýðveldisins .... heldur við uppreisnarmanninn
Tshombe í Katanga, auvirðilegasta lepp hinna alþjóðlegu auð-
hringa, manninn, sem í fullkomninni lögleysu ætlaði að reyna
að skilja auðugasta hérað landsins frá löglegum yfirvöldum, ein-
mitt manninn, sem Hammarskjöld átti að hjálpa stjórn landsins
til að koma á kné. Hann virti hina löglegu stjórn í Leopoldville
ekki viðlits. Það var því engin furða, þótt Lúmúmba reiddist ofsa-
lega og kallaði Hammarskjöld fyrstur manna „lepp heimsvalda-
sinna". Hammarskjöld svaraði með því að kalla Lúmúmba geð-
bilaðan mann.
Annað var eftir þessu. Hersveitir SÞ tóku að afvopna kongóska
herinn, en létu Belga halda sínum vopnum. Hér kom og fram
samspil auðhringanna og forystumanna SÞ í Kongó. Auðhring-
arnir sviptu stjórnina höfuðtekjum sínum, sem var útflutnings-
tollur á kopar og kóbalt, svo að hún gat ekki greitt hermönnum
sínum kaup. Þá lofuðu sendimenn SÞ að greiða kaupið, ef her-
inn skipti sér ekki af stjórnmálum, eins og það var orðað, en það
þýddi að herinn segði Lúmúmba upp hollustu. Þá var tekið til við
að hafa áhrif á Kasavúbú, sem ævinlega hafði verið beggja handa