Réttur - 01.01.1961, Blaðsíða 44
44
B É T T U R
fyrsta lagi er stærð og tæknibúnaður flotans, annað nýting hans
til veiðanna, þriðja hagnýting aflans, fjórða rækt við hagstæðustu
markaðina. I öllum þessu atriðum hefur „viðreisnin" ekki aðeins
brugðizt heldur snúið öllu afturá bak. Fiskiskipaflotinn óx að vísu
nokkuð á s.l. ári, þrátt fyrir „viðreisnina". Olli þar mesm um að
þegar hafði á árunum ’58 og ’59 verið samið um smíði allmargra
skipa, sem enn voru ókomin til landsins þegar „viðreisninni" var
skellt yfir og einnig það, að sú bjartsýni, sem greip um sig varð-
andi útveginn í kjölfar landhelgisútfærzlunnar varð ekki drepin
niður í skyndingu. Hitt er nú öllum augljóst, að á þessu ári verður
ekki um eðlilega endurnýjun fiskiskipaflotans að ræða hvað þá
aukningu. Þar hefur „viðreisnin" lokað öllum leiðum.
Á fyrsta „viðreisnar"-árinu drógu rekstrarstöðvanir ásamt með
útsiglingu togaranna mjög verulega úr heildaraflamagninu. Er
varlega áætlað að fjórðung aflarýrnunarinnar megi rekja til þess-
ara ástæðna. Um hagnýtingu aflans er áður rætt að nokkru.
Viðskipti við þær þjóðir, sem keypt hafa mest af verðmætustu
sjávarafurðunum, freðfiski og saltsíld hafa stórlega dregizt saman
og er nú ekki annað sýnt en að markaðir okkar séu að hrynja nið-
ur. Ef svo heldur fram sem horfir að vörukaup okkar dragast
sífellt saman frá þessum Iöndum gemr ekkert annað af því leitt
en að markaðir okkar þverri þar að sama skapi, enda er það hin
yfirlýsta og ódulbúna stefna „viðreisnar"stjórnarinnar að vinna
markvisst að því að færa öll utanríkisviðskipti okkar til vestursins.
En ein afleiðing þess verður óhjákvæmilega sú að selja verður
eins mikið og frekast er unnt af óunnum fiski á markaðina í
Bretlandi og Vestur-Þýzkalandi, þótt það kosti stórminnkaðar
gjaldeyristekjur og atvinnuleysi. Landhelgisdeilan kom í veg fyrir
það á árinu 1960 að áform ríkisstjórnarinnar tækjust eins og til
var ætlast. En í kjölfar samninganna við Breta opnast brezki ísfisk-
markaðurinn og þangað verður hverri fleytu, sem til þess er fær,
róið lífróður meðan framleiðslutækin hér heima standa ónomð,
framleiðslutæki sem afkastað geta a. m. k. þrisvar sinnum meiru
en þau nú gera, ef nægilegt hráefni væri fyrir hendi og án nokk-
urrar nýrrar fjárfestingar. Engin framleiðslugrein í landinu er eins
sett að þessu leyti. Með eflingu hennar væri unnt að stórauka