Réttur - 01.01.1961, Síða 111

RÉTTOB
111
■ Grundvöllurinn undir efnahagskerfi
auðvaldssins gerist æ ótraustari
Grundvöllurinn undir efna-
hagskerfi auðvaldsins gerist æ
ótraustari. Enda þótt fram-
leiðsla kunni að aukast að
vissu marki í sumum auðvalds-
löndum, fara mótsagnir auð-
valdsins harðnandi, bæði á
þjóðlegum og alþjóðlegum
vettvangi. Nokkur auðvalds-
lönd sjá þegar fram á ný stór-
vandræði efnahagslífsins, enda
þótt þau séu ekki ennþá kom-
in út úr ógöngum síðustu efna-
hagskreppu. Stjórnleysið í
framleiðsluskipulagi auðvalds-
ins verður æ augljósara. Sam-
dráttur auðmagnsins er kom-
inn á slíkt stig, að einstætt
er, og gróði einokunarauð-
valdsins eykst, einnig þar sem
áður var um ofsagróða að
ræða. Einokunarauðvaldið
fremur stóraukið arðrán á
verkalýðsstéttinni með nýjum
aðferðum, einkanlega með því
að auka vinnuhraðann. Sjálf-
virkni og „gjörnýting" leiða
enn frekari þrengingar yfir
verkalýðinn. í nokkrum lönd-
um hefur verkalýðsstéttinni
því aðeins tekizt að knýja fram
sumar af brýnustu nauðsynja-
kröfum sínum, að háð var hörð
og þrálát barátta fyrir þeim.
Hins vegar er það enn svo í
mörgum auðvaldslöndum, að
lífskjör almennings ná ekki
marki þess, sem var fyrir
styrjöldina. Þrátt fyrir loforð
borgarastéttarinnar er ekki um
að ræða fulla atvinnu nema
í sumum auðvaldslandanna,
og jafnvel það er aðeins stund-
arfyrirbæri. Drottnunarvald
einokunarsamtakanna veldur
síversnandi afkomu hins mikla
fjölda smábænda, svo og all-
verulegs hluta smáborgara-
stéttar og miðlungsborgara. í
auðvaldslöndum, jafnvel sum-
um hinna háþróuðu, er enn
að finna efnahagslega vanþró-
uð svæði, þar sem almenning-
ur býr við ægilega örbirgð, og
er þetta jafnvel að ágerast
heldur en hitt.
Þessar staðreyndir ásamt
öðru hrekja þær ósönnu stað-
hæfingar borgaralegra áróð-
ursmanna og endurskoðunar-
sinna, að auðvaldið sé nú um-
breytt í „alþýðuauðvald“ og
hafi komið á fót „velferðar-
ríki“, er þess sé umkomið að
sigrast á stjórnleysi framleiðsl-
unnar og kreppum efnahags-
lifsins og tryggja hagsæld öllu
vinnandi fólki.
Misgeng þróun auðvaldsins
er sífellt að breyta vogarstöðu
valdahlutfalla milli ríkja
heimsvaldastefnunnar. Því
meira sem yfirráðasvæði
heimsvaldastefnunnar þrengist,
því harðari gerist hagsmuna-
árekstur þessara ríkja. Mark-
aðsvandamálið er nú orðið
ísjárverðara en nokkru sinni
fyrr. Hin nýju ríkjasamtök,
er stofnsett hafa verið undir