Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1948, Blaðsíða 28

um þeim, er fiska utan við landhelgismörkin,
bæði innlendum og erlendum. En rányrkja sú,
er nú á sér stað, stefnir að þjóðarvoða. Það þarf
að vísu kjark og einbeittni til að gjöra það eina,
sem dugar, en kjarkinn ætti ekki að vanta, því
að um lífsspursmál er að ræða. Hamingja lands-
ins mun sigra.
Sjómannaskólinn.
Mikið hefur verið talað um Sjómannaskól-
ann í höfuðstað landsins, síðan hafin var bygg-
ing hans. Mikið var býsnast yfir því í upphafi,
hve dýr hann yrði. En nú er svo komið, að ár-
lega eru ákveðnar skólabyggingar og aðrar
byggingar í sveit og við sjó, sem ráðgert er að
kosta muni sumar jafnháar og aðrar mikið
hærri upphæðir. Hér skal ekki út í það farið,
að gera samjöfnuð um hver byggingin er þörf-
ust. Eflaust eru þær allar þarfar, en á það skal
bent, að þetta er eini sjómannaskólinn á land-
inu, þar sem sjómenn hvaðanæfa af landinu
skulu nema sérgreinar sínar. Upptalning þeirra
fræðigreina ætti að vera óþörf. En hitt er ljóst
öllum þorra manna, að störf sjómanna eru mjög
nauðsynleg, vandasöm og erfið, og ætti því að
sýna þeim þá velvild og viðurkenningu fyrir
strit sitt, að hlúa sem bezt að þessari stofnun.
En það skortir nokkuð á að svo sé. Nauðsynleg
nútímatæki, sem þróun tímans útheimtar, eru
þar af skornum skammti, — sennilega vantar
fjárveitingar, — og hirði ég eigi að telja þau
upp, en öll þau nýjustu tæki, sem komu eftir
stríðið og nú eru í mörgum skipum til notkunar,
þyrftu og ættu að vera þar. Það, sem er einnig
til hins mesta vansa, er að treglega gengur að fá
f járhæðir og þau tæki, sem nú skortir til þess að
ljúka við bygginguna og fegrun umhverfisins,
þótt ekki sé um svo ýkja mikið að ræða. Það
er metnaðarmál sjómanna, að verkinu verði
lokið hið bráðasta. Það ætti líka að vera metn-
aðarmál þjóðarinnar og yfirvaldanna. Öll þessi
hálfbyggðu hús, með sóðalegt og óskipulegt
umhverfi, eru þjóðinni til vansa, þegar dregst
úr hömlu að ljúka þeim, meira fyrir sinnu-
leysi en getuleysi. Þessi menningarstofnun á
þann rétt á sér, að illt er til þess að vita, að
eigi sé lokið við bygginguna og umhverfið fegr-
að og þar komið á þeirri skipan, er til sæmdar
má verða. Til þessa þarf nokkurn gjaldeyri,
bæði í erlendu og innlendu fé, en þó eigi nema
tiltölulega litlar upphæðir erlends gjaldeyris,
til kaupa ýmissa tækja. Er að mestu um að
ræða innlent fé til vinnulauna, og vantar því
aðeins herzlumuninn, að vel sé.
Skattarnir.
Margir kvarta undan skattabyrðinni og sum-
ir með réttu. Fáir verða eins hart úti og sjó-
mennirnir, því þar er ekkert að fela, allt tíund-
að, jafnvel fæðið og fötin, sem þeir standa í
við störfin. Væri ekki mikið við því að segja,
ef réttlátlega kæmi niður.NEn allir, sem vita
hve mikla vinnu sjómenn leggja á sig til þess
að afla þeirra tekna er þeir bera úr býtum,
hljóta að sjá, að eðlilegt er að þeim sárnar
mörgum, er þeir sjá að því meira sem þeir afla,
því minnkandi fer tekjuaukning þeirra. Svo
langt gengur þetta, að dugandi aflamenn, hvort
heldur er á togurum eða öðrum veiðiskipum,
eru að hætta að starfa nema hluta úr árinu,
er þeir sjá að mestöll launin fara í skatta, þeg-
ar yfir visst mark kemur. Þeir sjá að fyrir þá
persónulega er til lítils eða einskis barizt. Þetta
er vorkunnarmál, en hins vegar er hér um að
ræða voða, sem gæti orðið til þess að enginn
vildi neitt á sig leggja, eigi vera nema meðal-
maður. En þjóðinni er þörf dugandi drengskap-
armanna í hverju starfi er til heilla horfir. Það
er því eigi að ófyrirsynju, að bent er á að á
þessu sviði þurfi að athuga, sem og víðar, hvað
þjóðinni sé fyrir beztu. Að þessu sinni er að-
eins talað um fiskimennina, enda þótt aðrir sjó-
menn kvarti einnig með réttu undan sams kon-
ar skattaæði. Við vitum að það er bráðnauð-
synlegt, að afla sem mest út djúpi hafsins, við
vitum einnig, að því betri verða ástæður og
hagur útgerðinni og ríkinu, því aflasælli, passa-
samari og ötulli sem skipstjórnarmennirnir eru.
Hvað þarf þá að gera til þess að örfa þessa
menn til frekari dáða? Það þarf að sýna þeim
að störf þeirra séu metin að verðleikum. Það
þarf að gera sér það ljóst, að vart er hægt að
búast við að einstaklingarnir vilji til lengdar
slíta sér út á því að draga mikinn afla að landi,
yfir vist mark, er þeir sjá að til einskis er bar-
izt f'yrir þá persónulega. Slíkt er mjög skiljan-
legt sjónarmið.
En hins vegar er nauðsynin á að afla mikils,
til þess að þjóðin fái þann erlenda gjaldeyri,
er hún þarf í æ ríkari mæli.
í fyrsta lagi væri þeim sýnd nokkur sann-
girni með því að laun þeirra, sem tekin eru með
fæði á skipunum, væru skattfrjáls. Það er á
vitorði allra, sem til þekkja, að útgjöld sjó-
mannsheimilis verða oft mun meiri fyrir þá
sök, að heimilisfeðrum gefst eigi tækifæri til
að gera hentug innkaup sjálfir fyrir heimilið.
Fleira kemur til greina í þessu sambandi, sem
styður það að sjálfs er höndin hollust. Allir
skattar ættu að greiðast jafnóðum af tekjunum,
en ekki eins og nú er, af fyrra árs tekjum, og
3ZQ
V I K I N G U R