Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1948, Blaðsíða 33

uppteknum hætti og nauðuðu á konungi um kvonfang-
ið, hvenær sem færi gafst. Var þá margra bragða leit-
að. Æðsti ráðgjafinn (Thomas Cromwell), gerði mann
á fund Hans Holbein málara, og bað hann mála mynd
af Önnu Cleve og gera hana fegurri á myndinni en
hún var. Varð Holbein við þessari bón og þá offjár
að launum. Er mynd þessi enn til og þykir merkileg.
Þegar myndin kom til Englands, voru ráðgjafarnir e,kki
seinir til að ganga með hana á konungsfund. Gat þar
að líta fagra mey, grannvaxna og gáfulega. Runnu þá
tvær grímur á konung og fyrir fortölur ráðgjafanna
féllst hann á að gerðir væru út menn á fund hertog-
ans af Cleve, til þess að biðja Önnu sér til handa. Var
það mál auðsótt, og var Anna föstnuð Hinriki. Síðar
meir var brúðkaupsdagur ákveðinn og menn sendir
eftir Önnu. Segir ekki af þeirri ferð fyrr en hún kom
á næsta áfangastað við London, en það var í Richmond.
Eftir að Hinrik hafði fengið myndina góðu, var það
siður hans að skoða hana á hverjum degi eða oft á dag.
Pannst honum þá, sem hann mundi ekki dauður úr
öllum æðum. Fýsti hann að sjá frummyndina sjálfa
sem fyrst, eða kærustuna. Daginn, sem von var á Önnu
til Richmond, lét Hinrik söðla tvo hesta við höll sína
í London og reið í brott með skrifara sínum, án þess
ráðgjafar yrðu varir við. Hugðist konungur að koma
að óvörum til Richmond, í sama mund og Anna, og fá
fyrsta kossinn. Þegar Hinrik kom til Richmond, var
Anna þar fyrir, nýkomin. Lét konungur tjá Önnu
komu sína og beiddist fundar hennar, gekk síðan til
hallarsals hennar í reiðfötunum með hatt á höfði. Anna
I stóð á miðju saiargólfi þegar Hinrik kom í dyrnar.
Hnykkti konungi við er hann sá kærustuna. Þarna stóð
feit jússa, ákaflega ófríð, andlitið stórt, sviplaust og
ógreindarlegt. Hinrik kunni mannasiði og fataðist ekki,
þótt vonbrigðin væru stór. Hann tók ofan hattinn og
gekk til Önnu og hneigði sig fyrir henni og kyssti á
hönd hennar að hofmannasið. En nú kom eitt upp, sem
hann hafði ekki hugað áður, að hvorugt kunni annars
mál. Varð því ekki af samræðum. Horfðu þau stutta
stund hvort á annað, þar til Hinrik kvaddi og fór.
Pleygði hann sér á bak þegar út kom, og reið í loftinu
heim til sín um nóttina. Reis hann ekki úr rekkju næsta
dag, en kvaddi ráðgjafana á sinn fund í bítið um morg-
uninn. Kvaðst hann illa svikinn á konuefninu og neit-
aði með öllu að kvænast Önnu. Heimtaði hann að ráð-
gjafarnir sendu konuefnið heim aftur. Má nærri geta
hvernig þeim hefir orðið við. Brúðkaupið átti að standa
eftir fáeina daga og ófriður yfirvofandi á meginland-
inu. Reyndu ráðgjafar og' vildarvinir konungs að telja
um fyrir honum, en það kom fyrir ekki. Var Hinrik
svo reiður, að hann mátti ekki heyra á það minnst, að
hann gengi áð eiga Önnu. Lagðist konungur rúmfastur
og lá í viku.
Hinrik var hygginn maður og bar heill og' heiður
Englands mjög fyrir brjósti. Má vafalaust telja hann
einn hinna merkustu konunga, sem þar hafa ríkjum
i'áðið, enda grundvallaði liann heimsveldi Englendinga.
Elísabet dóttir hans byggði ofan á þann grundvöll, sem
hann lagði. Meðan hann lá í rúminu, tók hann að at-
huga, að vera mætti að ríkinu stafaði hætta af því, ef
hann kvæntist ekki Önnu Cleve. England, Holland og
ríkin í Norður-Þýzkalandi voru höfuðlönd mótmælenda-
trúarmanna. Trúarbragðastríð var að skella á, og því
nauðsynlegt, að góð samvinna héldist milli þessara
ríkja. Sundruð mundu þau falla fyrir ofurvaldi ka-
þólskra. Skilnaður hans við Katrínu frá Aragóníu hafði
vakið gremju kaþólskra, einkum Karls keisara, sem þá
var voldugasti þjóðhöfðingi álfunnar. Líflát Önnu Bol-
eyn var og eigi orðstírsaukandi, þótt réttlátt væri. Það
var því nokkur hætta á því, að þýzku þjóðhöfðingjarnir
mundu þykkjast við, ef hann sendi heitmey sína heim
aftur. Gat heimsendingin orðið til þess, að England
stæði eitt uppi og yrði Frökkum eða Spánverjum að
bráð. Aðstaðan heima fyrir var heldur ekki hæg, þar
sem talsverður hluti þjóðarinnar var enn kaþólskur.
Var viðbúið, að sá hluti þjóðarinnar mundi ganga í
lið með óvinunum, ef her sækti landið heim. Ráðgjaf-
arnir spöruðu eigi að flytja konungi þessi og önnur
rök, vikuna sem hann lá. Klæddist þá Hinrik konungur
og gerði brúðkaup til Önnu á tilsettum degi.
Ráðgjafar konungs höfðu nú haft sitt fram um kvon-
fangið. Má næstum segja, að hann hafi kvænzt af stjórn-
ai'farslegri nauðsyn. Biðu menn nú óþreyjufullir ávaxt-
anna. Þegar nálega ár var liðið frá brúðkaupinu, báðu
ráðgjafarnir liirðmeyjar drottningar að lcomast fyrir
það, hvort hún mundi ólétt, en drottning var svo feit
og digui', að það var ekki bei-sýnilegt. Hafa hirðmeyjar
hennar sagt svo frá, að þær hafi oft kalsað til di'ottn-
ingar, er þær þjónuðu henni til sængur, hvoi't eigi
mundi bráðlega von á ríkiserfingja. Eyddi drottning
Jane Seymour.
V I K I N G U R
325