Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1948, Blaðsíða 70

Júlíus Ólafsson
vélstjóri
ræðir hér
ýmis mál
frá sínu
sjónarmiði
daginn og veginn
Fyrir síðustu áramót fór fram allsherjar eig-nakonn-
un meðal þjóðarinnar. Sú ráðstöfun var talin þörf,
vegna þess ástands, sem ríkt hafði í efnahagsmálum
þegnanna. Hefði ekki um komandi áramót verið til-
valið, að láta fram fara allsherjar sálkönnun? Þannig,
að prófað yrði andlegt siðgæði einstaklinganna. Það
skiptir sízt minna máli en rétt framtal bankainnstæðna
og atvinnutekna. Það væri bæði fróðlegt og gagnlegt,
að vita hvernig einstaklingarnir stæðu sig í þessum
efnum. Það er kominn meira en tími til, að skipta um
þá venju, að virða manngildi eftir krónum, klæða-
burði, hús- eða bíleigu. Þótt þetta hafi sína þýðingu
á meðan við dveljum hér, þá er það ekki, eða ætti alls
ekki að vera aðalfjársjóður sálarinnar, eins og stund-
um vill verða. Maðurinn á að vera metinn eftir skap-
gerðarþroska, hjartalagi og dyggðum einum saman.
Annar mælkvarði á ekki að koma til greina. Hroki og
yfirborðsháttur á að víkja, en siðgæði og sannleiks-
þjónusta að taka við. Þá mun betur fara í mannheimi.
Þess verður naumast vart, að málsmetandi leikmenn
kveðji sér hljóðs í blöðunum um andlegu niálin og rök
lífsins. Hér á árunum, þegar þeir ræddust við Einar
H. Kvaran og Sigurður Nordal, ásamt öðrum mætum
mönnum, þá voru blöðin læsilegri en nú. Nú eru radd-
imar þagnaðar og enginn segir neitt í þá átt. Hval-
fjarðarsíldin, Marshall-hjálpin og járntjaldið eru dæg-
urmálin. Sízt skyldi vanmeta þessi mál, þau varða
miklu.
„Morgunn", málgagn Sálarrannsóknarfélags íslánds,
„Ganglei’i", málgagn Guðspekifélagsins, og „Dagrenn-
ing“, málgagn spádómanna, eru tímarit andlegs efnis
og túlka frjálsa hugsun. „Dagrenning" er nýkomin út,
læsileg að vanda. Spádómar og spásagnir er fróðleik-
ur, sem margt má af læra. Þeir, sem vilja fylgjast með
heimsviðburðunum í ljósi spádómanna í Biblíunni og
Pyramídanum mikla, fá iivergi betri greinargerð um
það efni.
Margpi' minnast þess, að margt óþarfa orðið, ófagurt,
og ég vil segja ókristilegt, var sagt af kenni- og leik-
mönnum, þegar „Spíritismi" og „Guðspeki" voru að ná
liér fótfestu og láta ljós sín skína. Hversu fátækari
væri ekki kirkjan og kristindómurinn á íslandi, ef þess-
ar stefnur hefðu ekki komið og náð að festa rætur hér?
Allir þeir, sem hafa að miklu eða litlu leyti kynnt sér
þær, viðurkenna, að þær hafi skotið styrkum stoðum
undir frjálsa hugsun í trúarefnum, gert trúarbrögðin
andlegri og skiljanlegri.
Meiri hluti presta landsins eru vinveittir annarri
eða báðum þessum stefnum. Þeim til verðugt lofs, eru
sumir þeirra í anda og sannleika áhangendur þeirra.
Verzlunarmannafrídaginn 2. ágúst 1948 messaði hr.
biskupinn, Sigurgeir Sigurðsson. Ræðunni var útvarp-
að. Hr biskupinn minntist á það, hversu gagngerða
breytingu það myndi hafa til bóta á þjóðlífið, ef for-
ustumenn þess væru í sannleika kristnir. Hann benti
á, að það bæri að stefna að því, að velja engan mann
í ábyrgðarstöður, nema fullvíst sé, að liann væri krist-
inn— og lifði eftir kristnum hugsjónum. Það er erfitt
í fljótu bragði, að gera sér grein fyrir því, hvað felst
í þessum ummælum hr. biskupsins. Að hafa sannkrist-
Frh. af bls. 359.
að ef nokkuð er glæpur, þá er þetta það, og ætti ekki
að líðast, ef mögulegt væri að sporna við.
Ég þykist vita, að þessir menn skáki í því skjóli, að
ekki sé hægt að ná þeim, og má vel vera að það sé
erfitt. Þó tel ég að mjög nærri sé hægt að komast
sökudólgunum með því að miða þá á miðunarstöðvarn-
ar, sem nú eru komnar í flest skip og alla stærri báta.
Sumarið 1947 vissi ég til þess að nokkur skip reyndu
þetta, en um árangur hef ég ekki heyrt.
Þetta sama sumar tókst mér með sæmilegri nákvæmni
að miða einn af þrjótunum, enda þótt ég bæri ekki
gæfu til að geta klekkt á honum, þar sem ein miðun
er ekki nógu nákvæm í þessu tilfelli.
Ég tel, að eina lausnin á þessu væri sú, að nokkur
ákveðin skip, ásamt varðskipunum, væru fengin til að
miða þessar talstöðvar, þegar þær eru að starfa sín-
um, sem venjulegast er þegar lítið er um að vera á
veiðisvæðinu eða þegar ekki er veiðiveður. Skipum þess-
um væri svo gefið vald til að kæra þessa sökudólga
og láta þá standa fyrir sínu máli.
Það er sorglegt til þess að vita, að á sama tíma sem
skip í sjávarháska kallar á hjálp, skuli vera annað
skip, sem notar sína talstöð með því að útvarpa slúð-
ursögum og yfirgnæfa svo hið nauðstadda skip, svo
neyðarkall þess heyrist ekki.
Hverjir eru ábyrgir fyrir slíku?
Hvaða menn úr okkar stétt eru þeir níðingar, að
láta það spyrjast, að þeir lesi eða séu ábyrgir fyrir
lestri klámsagna, á sama tíma sem félagar þeirra eru
að reyna að nota síðasta tækifærið til að kalla á hjálp?
Símon Helgason.
362
VÍKINGUR