Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1980, Qupperneq 55

Andvari - 01.01.1980, Qupperneq 55
ANDVARI FRANZ SCHUBERT 53 í þeirri hugsun að finna að vera seldur undir hinn óskiljanlega endursköpunarmátt náttúrunnar.“ Svo virðist sem vitneskjan um dauðann, sem búinn bíður að baki hans, hafi eflt hið sjúka tónskáld til mesta afreks ævinnar og magnað fram hinn guðlega kraft, sem til þess þurfti að semja á tveim eða þremur árum í öngum og andstreymi öll hin miklu meistaraverk, sem nú teljast til mestu gersema tónbókmenntanna, „Vetrarferðina" („Die Winterreise“), C-dúr sinfóníuna (þá 9. í röðinni), strengja- kvintettinn í C-dúr, sónöturnar miklu í c-moll, A-dúr, og B-dúr fyrir píanó, Mess- una í Es-dúr, fantasíurnar fyrir píanó og fiðlu og fjórhentan píanóleik, píanó- tríóin, síðustu hljómblikin og loks: Sönglögin, sem gefin voru út að Schubert látnum undir heitinu „Schwanengesang“ (,,Svanasöngur“) og þykja sum hver hin merkilegustu, sem nokkurntíma hafa til orðið, ekki sízt hið síðasta þeirra: „Der Doppelgánger“ (,,Tvífarinn“) við ljóð Heinrichs Heine. Það er í sannleika demónískt lag og ógnvekjandi í sinni tignu ró. Chaconnan, sem flygillinn rymur undir söng hins ófreska skálds, er fótatak dauðans. Þó að þetta sé lokasöngurinn í „Svanasöng11 Schuberts, er það samt ekki síðasta lagið hans. Hann átti eitt eftir, - eitt lítið, látlaust lag við einfalt ljóð eftir ungan barnakennara, Johan Seidl að nafni. Ljóðið er um bréfdúfu, sem ber boðskap fram og aftur milli skáldsins og dísarinnar góðu, sem hann heitast ann, skáldgyðjunnar. Vitið þið, hvað hún heitir, þessi litla dúfa? - spyr Schubert. Hún heitir „die Sehnsucht", - Þráin! Það er sagt, að Beethoven hafi í banalegunni kynnzt nokkrum sönglögum Schuberts í handriti, þeirra á meðal lögunum úr „Die schöne Múllerin", og orðið djúpt snortinn af fegurð þeirra og andagift, enda á hann að hafa lesið þau aftur og aftur. Schindler, handritari Beethovens, segist oft hafa heyrt hann endurtaka: „Vissulega ber þessi Schubert í sér guðdómsneistann!“ Schubert kynntist aldrei persónulega hinum eldri meistara. Hann heimsótti Beethoven að sögn einu sinni nokkru fyrir dauða hans, var þá í fylgd með öðrum, en varð svo mikið um, að hann mátti ekki mæla. En Schubert var einn af kyndil- berunum við útför Beethovens. Á heimleiðinni frá jarðarförinni kom hann við á veitingahúsi ásamt tveim vinum sínum og drakk þar minni Beethovens og annað minni, - þess, hinna þriggja vina, sem fyrstur færi í gröfina. Það varð hann sjálfur. Á ártíð Beethovens 1828, 26. marz, heldur Schubert fyrir atbeina vina sinna konsert með verkum sínum, eins og Beethoven hafði gert á sinni tíð. Þetta voru einu tónleikarnir, sem haldnir voru honum til heiðurs um ævina og helgaðir verk- um hans. Áheyrendur voru margir, mikil hrifning og hvað meira var, - arðurinn ótrúlega mikill. Schubert gleymdi raunum sínum þennan dag, hann var ríkur einu sinni á ævinni, borgaði skuldir sínar, bjó vinunum dýrlega veizlu, hafði hvers manns lof. Um sumarið tekur hann sér ferð á hendur, heimsækir Haydn í gröf hans í Eisenstadt á Ungverjalandi, en verður, vegna sjúkdóms síns, að hætta við að
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.