Andvari - 01.01.1985, Blaðsíða 8

6
SIC.URÐUR STEINÞÓRSSON
ANDVARI
það. Sigurði varð mikið úr þeim rannsóknum, því hann var þá þegar
orðinn þaulkunnugur gossögu Heklu, og vegna fyrri öskulagarann-
sókna sinna voru honum ofarlega í huga ýmsar spurningar um gos-
hegðun eldíjallsins. Með Öskjugosinu 1961 hófst svo eldgosahrina á
Islandi, sem entist a. m. k. meðan Sigurður lifði, og varð hann vitni
að þeim gosum öllum — raunar hófst ekki svo eldgos á íslandi frá 1947
til 1982 að Sigurður væri ekki á landinu, og var hann þó oft á ferðalög-
um erlendis. Átti hann þátt í rannsókn flestra þeirra. Þorvaldur Thor-
oddsen sá hins vegar aldrei eldgos þótt hann skrifaði mikla bók um eld-
fjallasögu íslands.
I afmælisgrein um Sigurð Þórarinsson sjötugan lagði Kristján Eld-
járn út af heppni hans:
Skáld hefur sagt að höpp og slys beri dularlíki, og mun hafa átt
við að ekki sé ætíð allt sem sýnist og merkingar orða geti verið af-
sleppar og jafnvel snúist upp í andhverfu sína. Þetta ætti að
kenna manni að dæma varlega um annarra hug og hag. Samt ætla
ég að láta það flakka á sjötugsafmæli Sigurðar Þórarinssonar að
hann hafí verið mikill happamaður eða lukkunnar pamfíll, í öllu
sínu lífi, og höpp hans bera engin dularlíki, heldur eru rétt og
slétt það sem þau sýnast vera. Hver veit nema Sigurður hefði ver-
ið kallaður hinn heppni ef hann hefði verið uppi á dögum Leifs
Eiríkssonar. En þá vil ég taka fram, að mér finnst orðið heppinn
hafa haft nokkuð aðra og fyllri merkingu fyrr á tíð en nú er. Tal-
að var áður um heppna lækna, en heppni þeirra, eins og heppni
Leifs, átti ekkert skylt við hundaheppni eða slympilukku, heldur
átti hún rætur að rekja til þess eðlisfars sem stýrir huga og hendi
á þann veg að til hamingju snýst. Það var gæfa Leifs heppna en
ekki blind tilviljun sem vísaði honum á skipreika menn og tryggði
honum gott viðurnefni. Svonefnd heppni kemur oft að innan,
þótt hún sýnist koma að utan.
Það er freistandi að segja til gamans nokkrar smásögur af
heppni Sigurðar, sem líka mætti kalla hittni, en er þó sennilega
oftast rétt afleiðing af góðri athyglisgáfu. Sumarið 1939 var
Sigurður staddur á Munkaþverá í einhverjum erindum. Skoðaði
hann sig um á þeim stóra stað, gekk inn í fjárhús og hugaði að
veggjum og upprefti eins og hver annar gamall sveitamaður. Sér
hann þá spýtnahrúgu liggja þar við garðahaus og á einni spýtunni
útskurð nokkurn. Og Sigurður fer að hugsa: Hvar hef ég séð
eitthvað þessu líkt áður? Þetta var fjöl, og hafði verið söguð um