Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1921, Page 152

Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1921, Page 152
146 Omar Khayyam: ÍÐUNN Jalálianska tímatal (Jalal-ul-Din var eill af nöfnum soldáns), og pykir pað ganga næst hinu Gregoríanska að nákvæmni, en taka fram hinu Júlíanska. Stjörnufræðistöilur samdi Omar og einnig ritgerðir um algebru. Pegar petta er upp talið og ljóðum hans bætt við, sem til allrar hamingju eru minni að vöxtunum en ljóð ílestra annara persneskra skálda og litt fáguð að ytri búningi,. pótt ekki séu pau sprottin af hverfulli kend eða hugsun, munu meginatriðin í lifl hans upp talin. Ef til vill stund- aði hann dáiítið búskap, pví að liann taiar um hagarein- ina, par sem hann undi við vínið sitt, brauðhleilinn og ljóðakverið. Khayyam er gervinafn Omars og pýðir tjaldgerðarmaður. Sagan segir, að hann haíi um eitt skeið stundað pá iðn, ef til vill heíir pað verið áður en hann varð efnalega sjálf- stæður fyrir drengskap Nizáms vinar sins. Mörg persnesk skáld draga nöfn sin af iðn sinni, svo er og um mörg mannanöfn á Vesturlöndum; pau hafa fyrst verið samheiti, en færst svo yfir á raanninn, sem iðnina stundaöi, festust vtð hann og ætt hans sem eiginnöfn. Omar bendir sjálfur til heitis síns með pessum punglyndislegu orðum: »Khayyam, er saumaði tjöld vísindanna, hefir fallið í bræðsluofn harmsins og brunnið skjótt; klipparar forlag- anna hafa skorið á tjaldstög lífs hans og raiðill vonanna. i hefir selt hann fyrir ekki neitt«. Fornar persneskar sagnir segja að »Omar Khayyam, öðl- ingur spekingannaw, hafi dáið í Naishápúr árið 517 (eftir voru tímatali 1123). »Enginn vísindamaður var honum meiri;. hann var afbragð aldar sinnar«, Khvájah Nizárni frá Samarkand, cr var lærisveinn Omars, segir pessa sögu af honum: »Eg átti oft samræður við Omar Khayyam, kennara minn, úti í garðinum, og dag nokkurn segir hann við mig: »Gröfin min skal verða par, sem norðanvindurinn getur slráð rósum yfir hana«. Ég furðaði mig á pví, að hann skyldi mæla pannig; en pó vissi ég, að petta var ekki liégómamál. Löngu síðar bar svo við, að ég kom til Naishápúr. Fór ég til hinsta hvíldar- staðar Omars, og sjá! Hann hvíldi utan undir garðinum, en trén teygðu greinarnar pungar af ávöxtum úl yfir garö-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168

x

Iðunn : nýr flokkur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.