Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1928, Blaðsíða 6
104
Helgafell.
IÐUNN
II.
Það er eitt með öðru talið til athafna Þorsteins
þorskabíts, sonar Þórólfs Mostrarskeggs, að hann lét
fyrstur manna reisa bæ að Helgafelli nálægt 935.
Færði hann þangað bú sitt af föðurleifð sinni, Hof-
stöðum.1)
Eftir drukknan Þorsteins þorskabíts gerðist Börkur
hinn digri, sonur hans, bóndi að Helgafelli og sat þar,
til þess er bróðursonur hans, Snorri Þorgrímsson goði,
hrökkti hann burt þaðan og settist þar að sjálfur, árið
979. Sýnist Snorra hafa verið mjög mikið í mun að ná
undir sig Helgafelli.2) Gerðist hann þar brátt hinn
mesti höfðingi og hafði rausnarbú og fjölmennt um sig.
Árið 1000, eða sama ár og kristin trú var lögskipuð
hér á landi, lét Snorri gera kirkju að Helgafelli. Er
sagt, að hann hafi flutt mest við Vestfirðinga, að við
kristni væri tekið.3) En jafnan síðan hefir verið kirkja
að Helgafelli, og klaustur var þar frá 1184 og fram til
siðaskifta.
Þess verður vart í fornum heimildum, að snemma
hefir hafizt mikill átrúnaður á Helgafell. Gat ekki hjá
því farið, að menn veitti fellinu brátt athygli, svo sér-
kennilegt sem það er. Trúna á fellið má rekja til land-
námsmannsins á þessum slóðum, Þórólfs Mostrarskeggs,
sbr. þessi ummæli Landnámabókar:
»Þórólfr nam land frá Stafá inn til Þórsár ok kall-
aði þat alt Þórsnes; hann hafði svá mikinn átrúnað á
1) Sbr. Eyrbyggjasögu, útg. Ouöbrands Vigfússonar, Leipzig
1864, kap. 11, bls. 12.
2) Sbr. Eyrbyggjasögu, kap. 14, bls. 16 — 17.
3) Sjá Eyrbyggjasögu, kap. 49, bls. 92.