Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1928, Blaðsíða 70
168
Frádráttur.
IÐUNN
að. Vfirburða-námsmennirnir skera sig ekki eins mikið
úr, því að barn finnur naumast hvöt hjá sér til þess að
ljúka af langtum meira starfi en sett er fyrir. Kennar-
inn eyðir tiltölulega langmestum tíma í þá, sem eru
langverst gefnir, til þess að reyna að láta þá þó eitt-
hvað læra, svo að þeir geti fylgst með hinum. Oft
verða þeir að sitja eftir í bekk, sem kallað er. Það
er að segja, að þeir verða að endurtaka sama námið
næsta ár. Hvert ár, sem barn er í skóla, kostar ríkið
mikið fé.
Nú virðist það réttmæt spurning, hvort hægt sé að
réttlæta það, að ætla þeim, sem minst hafa vitið, mest
fé og fyrirhöfn.
Þá er það að athuga, hvað fæst í aðra hönd fyrir
þetta fé og þessa fyrirhöfn.
Þeim, sem mest hafa rannsakað skólaástand, kemur
að sönnu saman um það, að þeir, sem neðstir eru í
bekkjum, læri langmest í hlutfalli við námsgáfur þeirra.
Það er vegna þess, hve náminu er haldið fast að þeim.
Þeim er ætluð byrði, sem er þeim ofvaxin. Þeir geta
aldrei borið hana, þótt þeir mjaki henni áfram fram
yfir allar vonir. Frá því fyrsta þreifa þeir daglega á
getuleysi sínu og mistökum. Það eina, sem þeir eru
vissir að læra til hlítar, er að vantreysta sjálfum sér.
Það veit enginn nema sá, sem alt veit, hve ömurleg
skólavist þessara vesalinga er. Olæsum er þeim sett fyrir
að lesa heilar lexíur. Það, sem þeim er ætlað að vinna,
og allir aðrir geta, er þeim ókleift. Hve miklu kappi og
dugnaði sem þeir beita, fá þeir aldrei að njóta gleðinnar
af vel unnu verki, af að hepnast starf og af að sigra
í kappleik. Þessu hlýtur að fylgja óbeit á starfinu, og í
mörgum tilfellum hatur til skólans og mótþrói gegn stjórn