Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1928, Blaðsíða 89

Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1928, Blaðsíða 89
IÐUNN Ritsjá. 187 greining á æ og œ, en hirða eigi um greiningu á g og á. Það er dr. Finnur jjónsson, sem gerir hér öðrum betur í sinni ágætu út- gáfu af Hávamálum (1924). Auðsælega er það fjarstæða að fyrna stafsetning í sumu, en sleppa öðru sem jafn-rétthátt er. Lfha myndi vera réttast að hafa qu f. au og op f. ep (t. d. drqumr — droyma). Þetta tíðhast að vísu meira í norshum ritum, aðeins lílið eitt í íslenzhum, en á meðan málið var eitt, sem óneitanlega var fram yfir 1300, þrátt fyrir dálítinn mállýzhumun, þá er réttast við þessa samræmingu í vestnorðræn.um fornritum að velja úr mállýzhum málsvæðisins það eitt, sem fullhomnast er og samræmisfyllst. Greining á æ og œ er vifanlega gerð frá því sjónarmiði og gengur í þá átt. Sama er að segja um að rita lil og /ir fyrir / og r (= hlutr, hrúlr o. s. frv.) og ef til vill sumt fleira. Kenning höf. um samstöfushil og hljóðdvöl (27.—28. gr.), sem ég vil athuga fyrst, hygg ég að ýmsu leyti ranga vera (sbr. )óh. L. L. jóhannsson: Nohhrar söqulegar athuganir um hljóðbreytingar o. s. frv. bls. 49—58). Hendingar í fornnorðrænum ljóðum og annað fleira mótmælir henni. Þar er ágætt vitni um samstöfushil og hljóðdvöl í samstöfum, er ég hygg að Iýsa beri á annan hátt en höf. gerir. Þar sem höf. (29. gr.) talar um þrjú áherzlustig, sem höfuðáherzlu, auhaáherzlu og áherzluleysi, þá hygg ég aö telja beri stigin fjögur og að auhaáherzlurnar séu þá tvær, nfl. sterh svo sem á -ing (í víkingar t. d.) og veih svo sem á -að (í talaði t. d.). Aherzlan á -ing varð auhin og gat því vel gilt í hendingu, en áherzlan á -að gat eigi gilt þannig. Millistigin milli höfuðáherzlu og áherzluleysis munu hafa verið Ivö, svo er enn í dag í íslenzhu. Höf. fylgir henningu Hofforys í því (21. —25. gr.) að ds og ðs hafi jafnan orðið ts í framburði og z í ritmáli ávallt gilt sem ts. Þessi henning er eflaust röng (sbr. Jóh. L. L. Jóhannsson í fyrr nefndu riti bls. 86—95), heldur mun sönnu nær að z hafi verið = þs í hljóði. Það er ómótmælanlegt að á undan k verður ð = þ, svo sem bliðka J> blíþka (sbr. líha nægta J> næ\\ta, og vefitr ^> veftur), einnig varð t = þ í slíhri stöðu og verður enn í dag, t. d..nytka frb. nyþka og á sama hátt varð blatsa J> bleþsa (og síðan blessa), öldungis eins og sagt er krafs (af krap) og bahs (af bali). Raddleysi bláshljóðs er í riti oftast táhnað með p, t. d. í eptir, hvað varahljóðin snertir, en k eða x í gómhljóðunum, t. d. trekt (af tregur), fax (= faíis) og t eða z í tannhljóðum. Fráleitt er það heldur rétt hjá höf. að g í ng og gg hafi á undan t oq s
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Iðunn : nýr flokkur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.