Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1928, Blaðsíða 27
IÐUNN
Rúm og lími.
125
um. Þau bera sandkorn niður til stranda og flytja því
smátt og smátt meginlandið sjálft á löngum tíma út í
haf. Þar taka öldur og straumar úthafsins við og bera
þetta út í afgrunnið. Þannig mundi alheimur vor að
lokum tæmast að orku og efnum, ef hann syndir í tak-
markalausu óskapnaðarhafi. Aðeins vor eigin sól brenn-
ur svo ákaft, að eyðsla hennar mundi nema 16 000
billjónum tonna af kolum á sekúndu hverri. Hitabylgjur
þær, sem af þessu koma, þjóta út í rúmið. Orlítill hluti
staðnæmist í sólkerfi voru, en aðeins þó um stundar-
sakir. Alt fer að síðustu út í geiminn, en hver veit
hvert?
Allar sólir brenna þannig hvíldarlaust, sumar miklu
örar, en aðrar litlu hægar. Orka sú, er berst út um
geiminn af þessum völdum, hagnýtist á ýmsan hátt á
reikistjörnum víðsvegar í himingeimnum og er aflgjafi
allra hluta í efnisheiminum. »Mikið skal til mikils vinna«.
Tré á jörðu fellir fræ, er skifta mörgum tugum þús-
unda, til þess að Iifa þótt það deyi. Þegar bezt lætur
komast fáein lífs af, en öll hin deyja. Móðir náttúra
hefir að vísu af miklu að taka, en eigi getum vér betur
séð, en að hiti hennar tæmist og hverfi að mestu, alveg
til ónýtis, út í Ginnungagapið og eyðist þar og hverfi
að lokum. Eigi aðeins ljós og hiti færi þannig burt úr
heiminum, ef hann sveimar í auðum himingeim. Ljósið
ber með sér smágert ryk burt úr eldhöfum sólnanna og
út í rúmið.
Menn hafa leitt getur að því, að sólin missi e-^o^r
hluta efnis síns á biljón árum með þessum hætti. Tala
sú er afar óviss, en telja má þó víst, að eitthvað af efni
svifi þannig út í geiminn. Ef allar sólir eyða þannig
efnum sínum, þá gengur til þurðar efnismagnið í sköp-
unarverkinu. Hnattakerfi gætu einnig slitnað úr tengsl-