Sjómannadagsblaðið - 05.06.1988, Síða 125

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
123
Finnur Jónsson: Sjómannarabb, 1943. f Listasafni fslands.
árin og allt það umstang, sem þeim fylgdi, og ekki má
gleyma Veturliða Gunnarssyni, sem hefur mikið not-
fært sér sjávarþorpið og bátaútveginn í verkum sínum.
Og einn er sá listamaður, sem hér verður að vera með á
blaði. Hann er gamall vélstjóri, sem dundar við það á
efri árum að koma á blað endurminningunni um litríkt
líf á öldum úthafsins og veiðiskap alls konar. Það er sá
sérstæði listamaður Eggert Magnússon, sem lætur
gamminn geysa í sterkum litum og veröld furðu fiska.
í þessum línum frá mér verða sjálfsagt margir útund-
an, enda er þeim ekki ætlað að vera nein endanleg
skýslugerð um listamenn, sem túlkað hafa sjómannslíf
og fiskirí. Það má nefnilega finna í sumum abstrakt
verkum íslendinga meiri og minni áhrif frá ölduróti og
veðrabrigðum, hafi og skipum, sem þjóðin á tilveru sína
undir, og allt er landið umlukið úfnum sæ eða speglandi
haffleti. Þar sem hafið speglar loftmyndir ljóss og
skugga verður listin til. Formin í fleyinu verða að stað-
reyndum í myndbyggingu innan þess flatar, sem dúkur-
inn afmarkar í það og það sinn. Þannig mætti ef til vill
segja, að báturinn og veiðarnar séu það sama fyrir Is-
lendinga og gítarinn og nautaatið fyrir Spánverjann.
Sem sagt, tákn þjóðarsálarinnar í málverkinu. Fullyrða
tná, að sú merkilega og þroskaða formkennd, sem skot-
ið hefur upp kolli í myndlist síðustu áratuga, á að miklu
leyti upphaf sitt í seglum og samanþjöppuðu formi
skipsins, þar sem hver einasti hlutur er þrælhugsaður til
síns sérstaka brúks, engu ofaukið og ekkert vantar.
Einmitt þessir þættir eru undirstaða hvers listaverks og
koma oft í ljós í mikilli stílfærslu á sjálfum fyrirmyndun-
um, sem síðan ummótast í meðferð listamannsins og
verða að sjálfstæðu sköpunarverki.
Þorvaldur Skúlason er dæmigerður fyrir þá málara,
sem notfæra sér stílfærslu í skipamyndum og hafnar-
myndum. Eftir hann liggur mikið starf, og væri verðugt
rannsóknarefni fyrir listsögufræðara að kynna almenn-
ingi þessa hlið á list Þorvalds. Þorvaldur sótti einnig í
abstrakt verkum mikið til sjávarsíðunnar. Einkum var
vatnið sjálft kærkomið viðfangsefni, og í mörgum sein-
ustu verkum hans má finna tengiliði milli hafs og heiða,
ef svo mætti að orði kveða.
Þannig mætti halda áfram og benda á fleiri listamenn,
sem sótt hafa á þau mið, sem hafa reynzt svo mörgum
öðrum gjöful, og áfram má finna bein áhrif frá seltu
sjávar og sviptingum veðurs og vinda í verkum fjöl-
margra íslenzkra listamanna. Allt er þetta ein samfelld
symfónía, ofin um sjómenn og sjómennsku, sem eru