Sjómannadagsblaðið - 05.06.1988, Qupperneq 233

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
231
Sjómannadagsblaðið/Björn Pálsson
þarf. Hann og félagar hans eru á
staðnum og gjörþekkja aðstæður.
Við þurfum ekki að segja þessum
vönu mönnum fyrir verkum eða
hvað þeir eigi að gera.
Við leit á sjó höfum við samstarf
við Landhelgisgæsluna; undantekn-
ingarlaust látum við stjórnstöð
Landhelgisgæslunnar vita þegar við
erum kallaðir til leitarstarfa; og ef
varðskip er nálægt vettvangi, tekur
það að sér yfirstjórn leitar og skipu-
leggur hana. Ef ekki, þá veljum við
af reynslu okkar gagnkunnugan
skipstjóra til að stjórna leitinni. F>að
hefur aldrei staðið á sjómönnum við
leitarstörf og er óhætt að segja að
íslenskir bátasjómenn hafi lagt fram
stærstan skerf til leitar á hafinu.
Ekki má gleyma björgunarsveit
varnarliðsins, sem alltaf hefur verið
boðin og búin til þess að rétta okkur
hj álparhönd. Hercules-leitarflugvél-
arnar og hinar stóru björgunarþyrlur
varnarliðsins hafa verið okkur ómet-
anlegar — og ég fullyrði að með hinu
ágæta samstarfi Slysavarnafélagsins
og varnarliðsins hafi tekist að bjarga
fjölda manna, sem ella hefði ekki
verið unnt að koma til hjálpar.
Starfsmenn strandarstöðvanna og
Tilkynningarskyldunnar gegna lykil-
hlutverki við leitarstörf; við höfum
ávallt haft mikil not af ríkisútvarpinu
— og þá má nú ekki gleyma hinum
yndislegu starfsstúlkum á langlín-
unni hjá Landssíma íslands, sem
gerðu oft á tíðum kraftaverk áður en
sjálfvirka kerfið var tekið í notkun.
Uppúr miðjum janúar 1968
fór ég í erindrekstur vestur
á firði. Við hliðina á mér í
flugvélinni vestur sat breskur sjó-
maður, nýkominn frá Englandi og
átti að fara um borð í torgarann
Kingston Peridot frá Hull sem beið
hans á ísafirði. Þetta var viðkunnan-
legur maður — og þegar við kvödd-
umst á flugvellinum á ísafirði óraði
mig ekki fyrir að viku síðar þyrfti ég
að standa fyrir dauðaleit að honum
og skipsfélögum hans á Kingston
Peridot.
Eg fór víða um Vestfirði og varð-
skipin skutluðu mér milli fjarða, eins
og oftar. En ég ætlaði landleiðina frá
Bíldudal til Patreksfjarðar. Þegar ég
hélt fundinn á Bíldudal var einstakt
blíðviðri, glampandi sólskin og fjall-
vegurinn Hálfdán alveg fær, svo ég
ákvað að fara ekki fyrr en daginn
eftir til Patreksfjarðar. En þegar ég
vaknaði um morguninn var skollinn
á svo kolsvartur bylur að það sást
ekki á milli húsa, og allt kolófært. Ég
hafði strax samband við Landhelgis-
gæsluna og vinir mínir þar sögðu mér
að varðskipið Albert væri í mynni
Dýrafjarðar og þeir skyldu athuga
hvort þeir kæmu boðum til hans um
að snúa við og flytja mig til Patreks-
fjarðar.
Þetta reyndist til mikils góðs, því
er leið á daginn tók að spyrjast að
ekki hefði náðst samband við bátinn
Ver frá Bíldudal og það var afráðið
að Albert skyldi svipast um eftir
Ver. Það var enn versta veður þegar
við héldum út. Skipherra á Albert
var þá Helgi Hallvarðsson og stýri-.
maður Þorvaldur Axelsson. Er við
komum suður fyrir Kópanesið á Pat-
reksfjarðarflóann var norðaustan 8-
10 vindstig, mikil snjókoma og slæmt
skyggni. Þorvaldur var á vaktinni og
við vorum að bræða það með okkur
hvort ætti að kalla báta út til leitar.
En allt í einu sá Þorvaldur ljós-
bjarma í gegnum snjómugguna og
tókst að taka miðun í þessu slæma
skyggni. Síðan var siglt eftir miðun-
inni og stuttu seinna blasti við okkur
gúmmíbátur með fimm manna
áhöfn Vers innanborðs.
Ver hafði orðið fyrir áfalli tvær
mílur undan Kópanesi og sokkið.
Áhöfninni tókst að komast klakk-
laust í björgunarbátinn, en loftnetið
á neyðarstöðinni hafði brotnað, svo
að þeir gátu ekki sent út. Skipverj-
arnir voru hinir hressustu, en dálítið
slæptir af kulda. Skipstjórinn á Ver
sagðist hafa ætlað að skjóta upp svif-
blysi, það eru stóru fallhlífarflugeld-
arnir sem fara í þúsund feta hæð, en
fyrir einhverja óskiljanlega tilviljun
hafði hann gripið um handblysið og
notað það. Ef hann hefði skotið upp
svifblysinu er útilokað að við hefð-
um greint það um borð í Albert í því
skyggni sem var.
Ég hef oft velt þessum tilviljunum
öllum fyrir mér. Fyrst að lokast inni
á Bíldudal í stað þess að fara kvöldið
áður, svo að fá Albert til að koma
inn í stað þess að bíða af mér veðrið,
og loks að skipstjórinn skyldi nota
handblys í stað svifblyss eins og flest-
ir hefðu eflaust gert.