Uppeldi og menntun - 01.09.2004, Síða 134

HUGMYNDIR UM FLUTNING MENNTUNAR ...
hverjar röksemdir með eða á móti flutningi menntunar barnakennara á háskólastig
endurspegla mikilvægi sértækrar fræðilegrar þekkingar barnakennarans samkvæmt
þessum hugmyndum eða tengjast nýju hlutverki kennarans sem menntaumbæturn-
ar kváðu á um. Ætla mætti að einhverjar röksemdir fyrir flutningnum endurspegluðu
hugmyndafræði menntaumbótanna en svo reyndist ekki hafa verið.
Tenging þessara fræðilegu nálgana í rannsókninni er einnig tæki til þess að greina
röksemdir með eða á móti flutningnum. Þessi tenging er eitt af nýmælum þessarar
rannsóknar á fagvæðingarferlinu.
AÐFERÐIR
Meginaðferðir rannsóknarinnar voru í fyrsta lagi greining ritaðra heimilda, þ.e.a.s.
greining á hugmyndum hagsmunahópanna fjögurra eins og þær birtust í röksemda-
færslunni með eða á móti flutningi á háskólastig og hvernig þær tengdust sögulegu
samhengi hans. í öðru lagi voru tekin viðtöl við lykilpersónur.
í samræmi við hugmyndir Burrage og félaga var flokkun á hagsmunahópum eftir-
farandi:
• Fulltrúar verðandi fagstéttar (félagasamtök) voru þrjú íslensk kennarafélög:
Samband íslenskra barnakennara, Félag háskólamenntaðra kennara og Lands-
samband framhaldsskólakennara.
• Háskóli: Háskóli íslands og hinn verðandi háskóli (Kennaraháskóli íslands).
• Fulltrúar ríkisvaldsins voru menntamálaráðuneytið, menntamálaráðherra og
alþingismenn.
• Skjólstæðingar voru kennaranemar og almenningur.
Hér er fjallað um greiningu heimilda á tímabilinu 1963-1971. Heimildir sem tengdust
hagsmunahópunum fjórum svo og flutningsferlinu voru valdar sérstaklega, vand-
lega lesnar og greindar skipulega. Heimildirnar voru eftirfarandi.
• Menntamál frá 1963-1971; tímarit Sambands íslenskra barnakennara og helsti
faglegi vettvangur kennara og íslenskra skólamanna.
• Alþingistíðindi 1971 voru vettvangur stjórnmálamanna (frumvarpið og
umræður).
• Öll íslensk dagblöð frá 3. febrúar-20. apríl 1971. Þetta tímabil var valið sökum
þess að frumvarpið um Kennaraháskóla íslands var kynnt á Alþingi 3. febrúar
og samþykkt 6. apríl 1971. Litið var á dagblöðin sem vettvang almennings,
stjórnmálamanna og skólamanna.
• Bréf, skýrslur, ályktanir, ræður og önnur skjöl sem tengdust flutningsferlinu.
Ritaðar heimildir voru mjög gagnlegar en þó takmarkaðar. Ýmislegt kom á óvart og
þarfnaðist frekari könnunar. Þess vegna voru tekin viðtöl við 10 lykilpersónur sem
höfðu tekið þátt í flutningsferlinu eða tengdust því á einhvern hátt og voru því sér-
132