Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1982, Blaðsíða 26

24
Árbók Háskóla íslands
að afla sér meiri framhaldsmenntunar en
tilskilið var að lágmarki og sérhæfa sig að
nokkru. Til að byrja með gat læknir kallað
sig sérfræðing í einhverri grein læknisfræð-
innar að eigin geðþótta, en árið 1923 ákváðu
læknar það sjálfir að fela stjórn stéttarfélags
síns, Læknafélags Islands, úrskurðarvald
um það hverjir mættu kalla sig sérfræðinga
og í hverju. Stóð svo til 1932, en þá sam-
þykkti Alþingi allmikinn lagabálk um rétt-
indi og skyldur lækna, lækningaleyfi o.fl.
Samkvæmt þessum lögum, sem síðar hlutu
nafnið „Læknalög“, hafa þeir einir rétt til að
stunda lækningar sem ráðherra veitir til þess
leyfi. í lögunum var og læknadeild Háskóla
Islands falið að setja reglur um það hvemig
framhaldsnámi skuli hagað, bæði kandídats-
og sérfræðinámi. Sömuleiðis skal hún fá til
umsagnar allar umsóknir um slík leyfi og er
leyfisveiting ráðherra háð samþykki eða
meðmælum deildarinnar. Læknadeildin
hefur því verið virkur aðili í þessum málum
og eðlilegt að innan hennar hafi oft borið á
góma hvernig skipuleggja mætti fram-
haldsmenntun í landinu þannig að hún bæri
nafn með rentu, væri markviss og hagnýt.
Eins og gefur að skilja, með hliðsjón af ein-
angrun og fámenni, höfum við Islendingar
verið ónógir sjálfum okkur um framhalds-
menntun íslenskra lækna og erum það enn,
þó úr hafi ræst á síðustu áratugum. Fram-
haldsmenntun ætti að vera hægt að veita hér
að vissu marki, en óhjákvæmilega verður
áfram að leita út fyrir landssteinana í þess
um efnum, sérstaklega að því er sérfræði-
menntun varðar.
Læknadeild taldi nauðsynlegt að lagt yrði
mat á það hvaða sjúkrahús og stofnanir hér
á landi væri hægt að viðurkenna til fram-
haldsnáms lækna. Síðla árs 1979 var því
forsvarsmönnum allra stofnana sem til
greina gátu komið í þessu sambandi skrifað
og spurst náið fyrir um þá starfsemi sem þar
færi fram, um fjölda og menntun starfs-
manna, umfang verkefna, fræðslustarfsemi
sem uppi væri haldið o.s.frv. I framhaldi af
því voru gerðar ráðstafanir til að unnið væri
frekar í þessu máli á vegum deildarráðs, og
skipulagningu framhaldsmenntunar yrði
þokað áleiðis í samráði við heilbrigðisyfir-
völd og læknasamtökin.
Tengsl læknadeildar
við umheiminn
Nordisk Federation för Medisinsk Under-
visning (NFMU).
Þetta samband var stofnað árið 1966.
Munu tildrögin hafa verið þau að þetta ár
voru ákvæði um sameiginlegan vinnu-
markað Norðurlanda, sem lagður var
grundvöllur að árið 1954, einnig látin ná til
lækna. Mun hafa verið litið á slík samtök
sem æskilegan vettvang til að ræða vanda-
mál sem upp hlutu að koma í þessu norræna
samstarfi, t.d. varðandi ólíkar menntunar-
kröfur, starfsréttindi o.s.frv., en einnig átti
að vera hlutverk þessa sambands að stuðla
að framförum í læknakennslu og vísindum
og bættri læknamenntun.
I hverju landi fyrir sig eiga margir aðild
að þessu sambandi: Yfirvöld heilbrigðis- og
menntamála, læknadeildir, heildarsamtök
lækna og samtök læknanema.
Aðilar hvers lands velja sameiginlega
einn fulltrúa og annan til vara í stjórn sam-
takanna.
Frá því sambandið var stofnað hafa verið
haldnir 80 fundir eða ráðstefnur um lækna-
menntun. Þar af hafa nokkrar verið haldnar
hér á landi. Meðal annars var haldinn
fundur á Höfn í Hornafirði í september
1982 um norrænt samstarf í framhalds-
menntun lækna.
Ég tel að þetta samband hafi gert mikið
gagn og hreyft mörgum merkum málum.
Ekki er síst ávinningur fyrir ísland að vera
þarna með, þar sem við erum einangraðir og
þurfum að sækja svo margt til annarra
landa, bæði í tæknilegum og vísindalegum
efnum.