Hugur - 01.06.2002, Blaðsíða 21
Mikael Karlsson ræðir við Donald Davidson
Hugur
séu. En þetta tvennt verður í raun ekki skilið að og flestir heimspek-
ingar leggja stund á hvort tveggja. Ég hef því aldrei talið að á endan-
um sé mikill munur á tilvistarspekingum eða fyrirbærafræðingum
annars vegar og rökgreiningarheimspekingum hins vegar. Oft var tal-
að um þennan meinta mismun þegar fólk haíði ólíkar hugmyndir um
hvern ætti að ráða til starfa. Það má til sanns vegar færa að í mörg-
um löndum Evrópu, svo dæmi sé tekið, eigi heimspekingar afar erfitt
með að fá vinnu ef þeir eru stimplaðir sem rökgreiningarheimspek-
ingar. En burt séð frá því virðast heimspekingar af ólíkum toga geta
rætt saman án nokkurra vandkvæða og gera það í auknum mæli.
Það er hughreystandi. En eins og þú veist er margt fólk, en þó ekki allt,
sem kennir sig við eina hefð frekar en aðra, fráhverft því sem það tel-
ur vera „hina hliðina“. Eg á við að það telur hana vera tímasóun eða
kjaftæði. Þeirri heimspeki, sem leggur mikið upp úr rökum, er hafnað
sem fornleifum af fólki á borð við Richard Rorty - hann nefnir hana
heimspeki með stóru „H“ og álítur hana slæma. Quine áleit fyrirbæra-
fræði vera kjaftæði. En svo virðist sem þú sért ekki fráhverfur allri
annarri heimspeki en þeirri sem þú leggur stund á.
Nei, svo sannarlega ekki. Ég er afar sáttur við þennan margbreyti-
leika. Mér virðist hann gera lífið mun áhugaverðara. Ég hafna engu
sem fólk gerir í nafni heimspekinnar og ég hef enga skoðun á því hvað
fólk ætti að gera, eða hvers konar kröfum ætti að þröngva upp á fólk
sem nemur heimspeki til prófs. Ég hef verið við allmargar heimspeki-
deildir og venjulega er það ég sem segi: „Við skulum ekki hefta fólk.
Olíkt fólk vill gera ólíka hluti, eða er betra í því að gera eitt en ann-
að. Leyfum því það. Hvetjum það.“
Sumir hafa haldið því fram að greina megi mikla samleið hugmynda
þinna og hins fræga fyrirbærafræðings Martins Heideggers og hafa
túlkað þig sem nokkurs konar fræðibróður Heideggers, að minnsta
kosti í nokkrum grundvallarviðhorfum. Myndirðu segja álit þitt á því?
Ég held að réttast sé að ég segi að sumt fólk sjái þetta, en ég er ekki
viss um hvað það er sem það sér. Eitt augljóst atriði er okkur Heid-
egger að því er virðist sameiginlegt - en við eigum það einnig sameig-
inlegt með mörgum öðrum heimspekingum - og það er sterk andstaða
við heimspeki Descartes. Og það má vera að eitthvað sé líkt með því
hvernig þessi andstaða hefur mótað hugsun mína og hvernig hún
mótaði hugsun Heideggers. En ég get ekki sagt mikið umfram það.
Haldin var sex vikna löng ráðstefna, eða málstofa, í Santa Cruz fyrir
19