Búnaðarrit - 01.01.1917, Side 120
114
BÚNAÐAKRIT
sezt í ullina úr heyi, er ekki hægðarleikur að ráða við
að öðru leyti en því, að raka vel húsin eftir gjöf.
Þess skal gæta, að láta ekki fé hrekjast að óþörfu úti
í miklum úrkomum og slagviðrum, þvi að það spillir
ullinni og hefir að öðru leyti slæm áhrif á féð. Eins er
það slæmt, að fé ryðjist blautt eða snjóugt á jötu, því
að þá blotnar það frekar inn að skinni, svo að ullin
blotnar enn meira og losnar frekar eða slæðist af fénu
og losnar meira sundur.
Baðanir eru einn aðalþátturinn í því, að ullin veiði
mikil og góð. Yæri féð ekki baðað, mundi það reyta af
sér ullina fyrir lús og kláða. Baðlyfin, séu þau góð,
gera og það að verkum, að ullin helzt betur saman,
sauðfitan helzt betur í henni, svo að ullin verður mýkri
og betri.
En baðlyfin eru, eins og menn vita, misjafnlega góð.
Óvönduð baðlyf geta haft skaðleg áhrif bæði á ullina
og skinnið. Það er til, að évönduð baðlyf hafa brent
skinnið og valdið ullarlosi. Til er það lika, að kindur
hafa fengið ólæknandi sár af baðlyfjum. Það er og eigi
óalgengt, að ullin verður mjög blökk upp úr baði.
Aðallega eru það lcreölín-böðin, sem hér hafa valdifr
blekkju í ullinni, bæði nú og áður. Blekkja þessi stafar
af tjörublandinni feiti, sem ekki sameinast baðinu og
ekki á að vera í því. Þegar þessi tjöruklíningur sezt utan
á ullarhárin, missa þau eða ullin í heild sinni bæði gljáa
eða blæ og styrkleik. Ullin er þá mjög skemd til tó-
skapar og verður ávalt blökk og í lægra verði.
Af þeim tegundum baðlyfja, sem nú er leyfilegt að
nota hér á landi, vil eg helzt ráða mönnum til að nota
Mc Dougalls-böð. Þau eru mest allra baðlyfja notuð á
Skotlandi og Hjaltlandi. Þau eru frá gamalli og vandaðri
verksmiðju, eru að öllu leyti óskaðleg, en góð til þrifa
og mjög góð haustböð eða vetrarböð, af því að þau hafa
svo mikla feiti — þá helzt ullin betur saman og hrindir
frekar af sér bleytu.