Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1937, Side 95

UM GIFTINGAR ÍSLENDINGA í VESTURHEIMI
giftingarnar hafi verið 45% eða
nærri helmingur.
Það er ekki erfitt að gera sév
grein fyrir, hvernig á þessari miklu
fjölgun blönduðu giftinganna stend-
ur. öll aðstaða íslendinga í hér-
lendu félagslífi hefir gerbreyzt á síð-
ari árum. Fyrir þrjátíu árum voru
flestir íslendingar verkamenn eða
bændur, nokkrir unnu við verzlun
eða svipuð störf; og allur fjöldi ís-
lenzkra stúlkna ógiftra vann í vist-
um, við sauma, í þvottahúsum og
hótelum eða í smáum verksmiðj-
um. Á síðari árum hefir fjöldi ís-
lenzkra stúlkna komist að vinnu í
búðum, við barnakenslu og í skrif-
stofum. íslenzkir karlmenn stunda
°g langtum fjölbreyttari störf nú
en áður var. Þetta ásamt auk-
mni skólagöngu og nánari kynn-
um við fólk á sama veki, >sem
henni fylgir, og yfir höfuð meiri
þáttöku í allskonar félagslífi með
fólki, sem af öðru bergi en íslenzku
er brotið, hefir haft, eins og gefur að
skilja, feykilega mikil áhrif á gift-
ingarnar. Allir íslendingar, sem
hér hafa verið lengi, kannast við að
fyrst framan af var fremur litið
niður á þá sem þjóðflokk, af hér-
lendu fólki. Sárnaði mörgum land-
anum það, sem von var; en íslend-
ingar munu samt ekki hafa orðið
fyrir neitt ósanngjarnari dómum í
hví efni en margir aðrir útlendir
hjóðflokkar hér; það bar aðeins
nieira á því af því að þeir voru með
hyrstu útlendingunum, sem fluttust
hh Vestur-Canada. Nú er öll andúð
°S lítilsvirðing fyrir löngu horfin,
°S í staðinn er komið álit, sem hver
hjóðflokkur hefði ástæðu til að vera
stoltur af. Er það álit eflaust ekki
77
hvað sízt að þakka íslenzku náms-
fólki, sem yfirleitt hefir getið sér
mjög góðan orðstýr, og svo líka
mörgum öðrum, sem með hæfileik-
um og dugnaði hafa vakið á sér al-
menna athygli. Þá má heldur ekki
gleyma því, að íslendingar yfirleitt
eru mjög fljótir að semja sig* að
nýjum háttum og siðum. Sumir
aðrir þjóðflokkar hér í landi halda
dauðahaldi í ýmsar gamlar venjur,
sem gera þeim örðugt að blandast
nokkuð að ráði saman við fólk af
öðrum þjóðum; en íslendingar hirða
mjög lítið um þess konar ytri sér-
kenni og hafa lagt þau niður með
öllu. En allt þetta hefir mikla þýð-
ingu fyrir allskonar félagslega sam-
blöndun og gerir hana miklu auð-
veldari.
Þá er líka annað atriði, sem vert
er að minnast á í þessu sambandi.
og það er fólksflutningarnir frá fs-
landi. Þeir hafa svo að segja engir
verið síðastliðin tuttugu ár. Hefðu
þeir haldið áfram líkt og áður var,
segjum frá aldamótunum og fram að
stríðsárunum, er enginn vafi á að
giftingar milli íslendinga og annara
þjóða fólks hefðu orðið mun færri en
þær eru. Þeir sem nýkomnir voru,
og meiri hluti þeirra hefði að líkind-
um verið ungt og ógift fólk, hefðu
af ýmsum ástæðum leitast við að
bindast hjúskaparböndum þeim af
sínum þjóðflokki, sem hér voru bún-
ir að vera lengur, eða hér voru upp
aldir. Yfirleitt eru það tvö skilyrði,
sem ráða mestu um það, hvernig fólk
giftist. Það fyrra er, að nokkurn
vegin jafnræði sé með manninum og
konunni að því er snertir félagslega
aðstöðu. Að vísu er þetta ekki eins
ábærilegt hér og í hinum eldri lönd-