Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1983, Qupperneq 52
50
merktur voru silfur/silfurklórið elektróður (8 mm í
þvermál) festar á viðeigandi staði og notað Spectra
360 hlaup sem milliefni. Elektróðurnar hvíla í
plastbolla (21 mm í þvermál) sem límkragi er
festur við. Viðnáminu milli hinna tveggja virku
elektróða og hinnar jarðtengdu var haldið undir 10
Kohms (22).
Hitastigsmœlingar: Hitastig var mælt með hita-
næmri plötu, 4 mm í þvermál (thermistor), frá
Light Laboratories Ltd.
Eftir að hafa hreinsað hægri vísifingur með
Sterets-pjötlu var hitamælirinn festur neðan á
miðkjúku vísifingurs með límbandi.
Devices 3553 magnarinn var stilltur á 18-38°C
hitastigssvið.
Hitahópurinn fékk tölulegar upplýsingar um
breytingar á hitastigi á Fluke 8000 A Digital fjöl-
mæli (multimeter). Sjúklingamir fengu upplýsing-
ar á bilinu 000-500 sem svöruðu línulega til hita-
stigsbreytinga frá 18-38°C.
Mælirinn var staðsettur í augnhæð á borði í 1,2 m
fjarlægð frá sjúklingnum. Mælingar á hitastigi voru
bæði skráðar á síritann og birtust samtímis í tölum
(°C) með nákvæmni upp á eina kommu á Devices
Digital Display Unit 4460.
Mœling á andardrœtti: Andardráttur var mældur
með belti (strain gauge) sem spennt var um brjóst-
kassa sjúklingsins þannig að það hvíldi á sternum.
Á þennan hátt var hægt að mæla tíðni andardráttar
á mínútu með nákvæmni upp á fjórðung úr andar-
drætti.
Mœlingar á hjartsláttartíðni: Hjartarit var skráð
á síritann og á mæli, sem mældi tíðni hjartsláttar á
mínútu. Silfurhúðaðar EKG-elektróður, 4x3 cm,
voru festar ofan á báða úlnliði með gúmmíbelti og
Cambridge EKG-hlaup var notað sem milliefni.
Vinstri framhandleggur og hönd hvíldu á stól-
arminum og snéri lófinn að sjúklingnum til að
draga úr bjögun í mælingum á vöðvavirkni í flexor-
um framhandleggjar.
Upplýsingar voru spilaðar af segulbandi í Koss
K-6 heymartól. Sjúklingamir vom skildir eftir einir
og ekki ónáðaðir meðan á öllum lotum stóð eftir
að hafa verið beðnir um að hreyfa sig sem minnst.
Dregið var úr ljósstyrk í rannsóknarherberginu svo
rökkvað varð og voru fólkinu þá gefin fyrirmæli.
Hóparnir þrír fengu svipuð fýrirmæli og voru
þeir beðnir að slaka á í hverri lotu en forðast að
sofna. Jafnframt voru hópamir beðnir að æfa sig í
slökun u.þ.b. 15 mínútur á degi hverjum og nota þá
slökun sem þeir lærðu í tímum við hversdagslegar
aðstæður.
NIÐURSTÖÐUR
Gögnin voru rannsökuð með þríliða dreifigrein-
ingu með endurteknum mælingum (3-way
ANOVA with repeated measures) (23) og Inter-
rupted Time Series Analysis with multiple inter-
rupts (24).
Þessar tölfræðiaðferðir voru notaðar fremur en
fylgnisathuganir, sem algengastar hafa verið á
þessu sviði, þar eð eðli málsins samkvæmt átti
betur við að beita þeirri tölfræðilegu nálgun sem
minnst er á hér að ofan. Lader (25) hefur bent á að
hver lífeðlisleg breyta hafi einkennandi efri og
neðri mörk og spennusvið og að breytingar eigi sér
sjaldan stað samtímis í ólíkum lífeðlislegum breyt-
um. Þess vegna er útreikningur á fylgni ekki við-
eigandi.
í Interrupted Time Series Analysis er leitast við
að meta breytingar á gildum hópanna fyrir hverja
breytu fyrir sig við snertipunkt milli grunnlínu og
meðferðartímabila (treatment periods) í hverri
lotu, m.ö.o. milli eftirfarandi tímabila: Fyrstu 10
mínútna (grunnlína) tímabilsins, 11-20 mínútur
(fyrra tímabil) og tímabilsins 21-30 mínútur
(annað tímabil).
Niðurstöður fyrir hverja lífeðlislega breytu voru
eftirfarandi (marktæknisstig eru stjömumerkt
þannig að * er fyrir 5%, ** er fyrir 1% og *** er
fyrir 0,1%):
Frontalis EMG: Marktækur munur var milli
hópa F (2, 127) = 3,44*, mjög marktækur munur
milli mínútna F(29, 783) = 4,37***, og marktæk
MEAN FRONTALIS MUSCLE TENSION
5.5-
• EMG GROUP
15J I---------1-----1-------»------»------»-------1------1
PRE TREATMENT 1 2 3 4 5 6 7
SESSION
IWITHIN SESSIONS. BASELINE FOLLOWED BY TREATMENT PERIODS 1 & 21
Mynd 1. Meðaltal vödvasvpennu í frontalis vöðvum (Meðferðar-
tímabil 1 og 2 fjlgja á ettir grunnlínu innan hverrar lotu).