Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1983, Qupperneq 66

Læknablaðið : fylgirit - 01.12.1983, Qupperneq 66
64 TAFLA I Samanburður á geðheilsu í bernsku og geðheilsu á fullorðinsaldri. Tíðnidreifíng (%). Geöheilsa í bernsku Geðheilsa fullorðinna Geöheilsumat Heildarúrtak Endurathugaðir á fullorðinsaldri Drengir N: 550 Telpur N: 550 Alls N: 1100 Drengir N: 136 Telpur N: 156 Alls N: 292 Karlar N: 136 Konur N: 156 Alls N: 292 Góð 59.0 65.6 62.3 50.7 65.4 58.6 50.7 51.3 51.0 Sæmileg 23.0 21.1 22.0 28.0 21.1 24.3 41.9 45.5 43.8 Slæm 18.0 13.3 15.7 21.3 13.5 17.1 7.4 3.2 5.2 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 á mati og framkomu hans í viðtalinu. Matskvarði fyrir geðheilsu var þrískiptur með hliðstæðum skil- greiningum og áður hefur verið lýst. Öllu efni sem tekið hefur verið til úrvinnslu hefur verið skipt í stigskiptar breytur. Eru allar niður- stöður tölvuunnar. I þessari grein eru einungis sýndar tíðnitöflur, marktækni- og fylgnireikningar, en líklegt er að aðrar tölfræðiaðferðir, s.s. þátta- greining, verði einnig notaðar við framsetningu á lokaniðurstöðum, þegar þar að kemur. NIÐURSTÖÐUR Á töflu I er sýnd tíðnidreifing geðheilsu á hinum þremur þrepum kvarðans fyrir geðheilsu í bernsku og geðheilsu á fullorðinsaldri fyrir þá 292 ein- staklinga, sem athugaðir hafa verið bæði sem börn og fullorðnir. Fyrstu þrír dálkar töflunnar sýna geðheilsumat hjá hinu upphaflega úrtaki öllu (N:1100) og eru þeir sýndir hér til samanburðar við fyrra geðheilsumat á þeim 292, sem athugaðir hafa verið aftur. Af þeim samanburði má nokkuð sjá hversu minni hópurinn víkur frá heildarúrtak- inu með tilliti til geðheilsu. Ljóst er að mismunur- inn er hverfandi lítill og nálgast nýi hópurinn mjög að geta talist rétt úrtak í þessu tilliti. Geðheilsu- dreifing hjá telpum í undirúrtaki (5. dálkur) er nánast alveg samhljóða dreifingunni í heildarúr- taki (2. dálkur), en geðheilsa drengja í undirúrtaki (4. dálkur) er lítið eitt lakari en í heildarúrtaki (1. dálkur). Samanburður á dreifingu geðheilsu hjá börnum og fullorðnum leiðir í ljós, að þegar á heildina er litið (6. og 9. dálkur) hefur fjöldi þeirra sem er við sæmilega geðheilsu aukist nálega um helming. Nokkuð hefur fækkað í hópi þeirra, sem voru við góða geðheilsu sem börn, en megin breytingin er hin mikla fækkun þeirra sem voru við slæma geðheilsu eða úr 17.1% í 5,2%. Sé litið á kynin hvort fyrir sig, sést að hvað drengi varðar, er fjöldi þeirra sem búa við góða geðheilsu óbreyttur, en hins vegar hafa næstum tveir þriðju hlutar þeirra, sem við slæma geðheilsu voru, færst í næsta hóp fyrir ofan. Hjá telpum hefur fækkun orðið bæði í hópi góðrar og slæmrar geðheilsu, en slæm geðheilsa er ekki nema tæpur fjórðungur þess sem var í bernsku. Þrátt fyrir þessar tilfærslur er engu að síður góð samsvörun milli fyrra og síðara geð- heilsumats. Fylgnistuðull reiknaðist r:0.22, sem er marktækt við 1% skekkjulíkur. Forspárgildi fyrra mats má því teljast nokkuð gott. Það er þó betra hjá telpum eða r:0.26 á móti r:0.17 hjá drengjum. Ef til vill verður þetta Ijósara, þegar skoðaðar eru hlutfallstölur. Sama geðheilsumat við báðar athuganirnar fá 49,3% (47,8% drengja og 50,6% telpna). Þá færast 42,5% til um eitt stig (41,5% drengja, hækkun 19,9%, lækkun 20,6%; 44,9% telpna, hækkun 18,6%, lækkun 26,3%) og eru 19,2% til hækkunar, en 23,3% til lækkunar. Um tvö stig færast 7,9% (11,8% drengja, hækkun 9,6%, lækkun 2,2%; 4,5% telpna, hækkun 3,2%, lækkun 1,3%) ogeru 6,2% til hækkunar og 1,7% til lækkunar. Það er því næsta sjaldgæft, að bam sem metið hefur verið við slæma geðheilsu teljist hafa góða geðheilsu sem fullorðið. Samt er þó enn fá- tíðara að sá sem góða geðheilsu hafði á bamsaldri reynist hafa slæma heilsu á fullorðinsárum. Hins vegar færist uppundir helmingur barnanna til um einn flokk, og er það varla undarlegt, þegar á það er litið, að matskvarðar eru ekki sams konar og að 9-14 ár líða milli athugana. Á töflu II er sýnd fylgni allmargra breyta eða áhrifaþátta frá upphafsathugun við hinar tvær geð- heilsuathuganir. Hér er einkum ástæða til að skoða hverja forspá er að finna um geðheilsu á full- orðinsaldri. Æskilegast hefði að sjálfsögðu verið að skil- greina fylgibreytur, en í það hefði farið meira rúm en hæfilegt er og verður því að láta nægja að vísa til áðurgreindra ritsmíða (2,3). I. flokkur eru einkum félagslegar og uppeldis- legar breytur. Allmargar þeirra eru í marktæku fylgnisambandi við geðheilsu í bernsku, en ein- ungis þrjár við geðheilsu á fullorðinsaldri, þ.e. hjúskaparaðlögun foreldra, hlýju móður og af- skiptaleysi hennar, — hjá báðum kynjum saman.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134

x

Læknablaðið : fylgirit

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.