Búskapur hins opinbera 1980-1989 - 01.03.1991, Side 29

Tafla 2.1 Afkoma hins opinbera 1980-1989.
- Mitljónir króna og htutfall af VLF -
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989
Rekstrartekjur 5 .155 8.248 13.580 22. 027 29 .760 38.678 50 .973 66.786 89.236 107 .770
- Rekstrargjöld 4 .009 6.421 10.699 18. 788 23 .015 33.071 43 .546 57.297 77.745 95 .024
Rekstrarjöfnuður 1 .146 1.827 2.882 3. 239 6 .744 5.607 7 .427 9.488 11.491 12 .746
- Fastafjárútgjötd 1) 886 1.437 2.108 4. 427 4 .493 7.238 13 .539 10.709 15.642 21 .232
Tekjuafgangur/hall i 260 390 773 -1. 189 2 .251 -1.631 -6 .112 -1.221 -4.151 -8 .486
Rekstrarjöfn. % af VLF 7,4 7,5 7,6 4,9 7,7 4,7 4,7 4,6 4,5 4,3
Tekjuafg/halti % af VLF 1.7 1,6 2,0 1,8 2,6 -1,4 -3,9 -0,6 -1,6 -2,9
1) Árin 1983, 1986 og 1989 yfirtók ríkissjóður hluta af skutdum orkuveitna.
gang er að ræða á árunum 1980-1982 og 1984, en
tekjuhalla hin árin. Mestur var tekjuhallinn á
árunum 1983, 1986 og 1989, eða 1,8%, 3,9% og
2,9% af vergri landsframleiðslu. Hafa ber þó í
huga að á þessum árum yfirtók ríkissjóður
skuldir orkuveitna að fjárhæð 735 milljónir
króna árið 1983, 5.066 milljónir króna árið 1986
og 3.462 milljónir króna árið 1989. Ef leiðrétt er
fyrir þessum yfirtökum verður tekjuhalli hins
opinbera töluvert minni á þessum árum, eða
0,6% árið 1983, 0,7% árið 1986 og 1,7% árið
1989.
2.3.1 Tekjur hins opinbera.
Eins og fram kemur á mynd 2.6 hefur hlutfall
heildartekna af vergri landsframleiðslu verið
tiltölulega stöðugt fyrstu fimm ár þessa áratug-
ar, eða á bilinu 33-34% af landsframleiðslu.
Síðan lækkar það nokkuð á árunum 1985-1987
og verður rúmlega 32%. Á árinu 1988 urðu hins
vegar umtalsverðar breytingar á tekjuöflunar-
kerfi hins opinbera með upptöku staðgreiðslu
tekjuskatta einstaklinga og breikkun söluskatts-
stofnsins og fækkun undanþága. Hlutfall heild-
artekna af landsframleiðslu hækkaði í 35% árið
1988 og aftur í um 36'A% árið 1989. Tekjur hins
opinbera eru að mestu Ieyti skatttekjur, eða um
Tafla 2.2 Tekjur hins opinbera 1980-1989.
- Milljónir króna og hlutfall af VLF -
1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989
Rekstrartekjur 5.155 8.248 13.580 22.027 29.760 38.678 50.973 66.786 89.236 107.770
Eignatekjur 327 472 946 2.348 2.674 3.867 4.094 5.077 6.073 8.523
þ.a. vaxtatekjur 303 426 862 2.171 2.405 3.490 3.455 4.361 5.085 6.727
Skatttekjur 4.817 7.763 12.579 19.625 27.011 34.736 46.806 61.580 82.994 99.086
þ.a. beinir skattar 1.297 1.984 3.378 5.139 6.948 8.395 12.842 15.266 24.119 29.953
þ.a. óbeinir skattar 3.520 5.778 9.202 14.486 20.062 26.341 33.964 46.314 58.875 69.133
Aðrar tekjur 12 14 55 54 75 75 73 128 169 161
Heitdartekjur % af VLF 33,3 33,9 35,6 33,5 34,0 32,5 32,1 32,1 35,0 36,4
Heitdarskattar % af VLF 31,1 31,9 33,0 29,8 30,9 29,2 29,5 29,6 32,6 33,5
27