Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Page 69

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Page 69
ar ráða í dráttlistinni. Listamenn sem eitt- hvað kveður að líða áfram í þeim vöku- svefni sem nær fram í óráðna framtíðina og aftur í myrkur fortíðarinnar um leið og hann er samtíð; þannig líða þeir sjálfir fram í næturdraumi dagsins sem býr eða þeir búa til á bak við lokuð augnalok, en eðlisávís- unin ratar sína leið að margræði formanna. En við erum engir listamenn, við viljum sjá veruleikann; okkur dettur í hug að myndin sé sambland úr reynslu listamanns- ins: hún er línur í mynd og drættir úr sögu sem málarinn hefur lesið í bemsku. Hananú! Sá sem málar ekki skynjanir úr bemsku sinni eða gefur öðrum hluta af þeirri séreign sinni getur aldrei orðið mikill á sínu sviði, segir Sigga frænka sem er bæði sál- og listfræðingur. Við heimtum sögulega skýringu! Hver veit nema málarinn hafi legið í sögum Jóns Trausta og lesið þetta sem bam: — Þegar leið á daginn, kom Setta í Bolla- görðum, en ekki Finnur. Setta var í skástu flíkunum sínum og iðaði öll af kæti og fleðuskap. Hana rak í rogastanz, þegar hún sá þau Þorstein og Jóhönnu, en lét þó ekki á undrun sinni bera. „En hvað það var gaman að hitta héma fólk frá Hvammi, — hí-hí-hí! Þorsteinn, ég var búin að hugsa þér þegjandi þörfina, þegar ég sæi þig, hí-hí-hí! Ekki nema það þó! Þú hefur fundið grenið mitt, — drepið tófukvikindisgreyið mitt og hirt hvolpana. Dæmalaus maður ertu, hí-hí-hí! Veistu ekki, að ég á allar tófur í heiðinni — þessar fáu, sem eftir eru — og öll greni eru grenin mín. Eg á heldur ekkert annað! Aumingja tófan mín! Eg grét, þegar ég frétti látið hennar! Mér þótti vænst um hana af öllum kvikindum. O, hún var svo skynug! hí-hí- hí! Ertu nú viss um, að hún hafi ekki verið kóngsdóttir í álögum? Ertu nú viss um, að það hafi ekki verið mannsaugu, sem hún leit upp á þig, þegar hún var að deyja? hí-hí-hí! Ég held, að þetta geti verið. — Heyrðu, heldurðu, að þú skytir mig, ef þú mættir mér í tófulíki? Já, það gerðirðu auð- vitað — og þættist gera landhreinsun, hí-hí- hí! Jæja, Þorsteinn minn, ég er nú stundum í tófulíki. Þú skalt vara þig á mér, því að ég er rammgöldrótt! Þó get ég aldrei brugðið Finni mínum í refslíki, hí-hí-hí! En ef þú skyldir skjóta mig einhvern tíma, þá bless- aður hirtu af mér skottið. Það er dýrgripur, því að því hefir aldrei verið dinglað framan í höfðingjana, hí-hí-hí!“' Æ, nei, ekki líkja myndinni okkar við sög- umar hans Jóns Trausta! heyri ég minn innri mann segja. Þarna stígur miklu heldur fram ævintýri sem er í senn biblíulegt og dæmisögukennt. Kannski erEvaþarna, for- móðir allra, og kannski er það ekki hali sem stendur aftur úr henni heldur felur högg- ormurinn sig að baki hennar. Við emm stödd í Paradís, hinu læviblandna andrúms- lofti upprunans — í hinu sanna, eðlis- bundna andrúmslofti listarinnar. Það andrúmsloft er í senn frásögn og þögn. Að þegja er að vekja hljóm í öðrum. Ef allt hefði legið í augum uppi hefði verið óþarfi fyrir okkur að reyna að ráða í táknin í myndinni sem við keyptum svo ódýrt. Hér er um að ræða mynd sem felur í sér skoðun: Karlmaðurinn er vera byggð á flatarmáls- fræði. Hann er einkum gerður úr hvössu formunum. Vesalingurinn gengur blindur eða með lokuð augun að brosandi mýkt forma sem af stendur dýrðarljómi sól- blómsins sem er mildur, þótt hann sé þegar til kastanna kemur miklu oddhvassari en form hans. TMM 1992:2 67
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.