Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 69

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1992, Blaðsíða 69
ar ráða í dráttlistinni. Listamenn sem eitt- hvað kveður að líða áfram í þeim vöku- svefni sem nær fram í óráðna framtíðina og aftur í myrkur fortíðarinnar um leið og hann er samtíð; þannig líða þeir sjálfir fram í næturdraumi dagsins sem býr eða þeir búa til á bak við lokuð augnalok, en eðlisávís- unin ratar sína leið að margræði formanna. En við erum engir listamenn, við viljum sjá veruleikann; okkur dettur í hug að myndin sé sambland úr reynslu listamanns- ins: hún er línur í mynd og drættir úr sögu sem málarinn hefur lesið í bemsku. Hananú! Sá sem málar ekki skynjanir úr bemsku sinni eða gefur öðrum hluta af þeirri séreign sinni getur aldrei orðið mikill á sínu sviði, segir Sigga frænka sem er bæði sál- og listfræðingur. Við heimtum sögulega skýringu! Hver veit nema málarinn hafi legið í sögum Jóns Trausta og lesið þetta sem bam: — Þegar leið á daginn, kom Setta í Bolla- görðum, en ekki Finnur. Setta var í skástu flíkunum sínum og iðaði öll af kæti og fleðuskap. Hana rak í rogastanz, þegar hún sá þau Þorstein og Jóhönnu, en lét þó ekki á undrun sinni bera. „En hvað það var gaman að hitta héma fólk frá Hvammi, — hí-hí-hí! Þorsteinn, ég var búin að hugsa þér þegjandi þörfina, þegar ég sæi þig, hí-hí-hí! Ekki nema það þó! Þú hefur fundið grenið mitt, — drepið tófukvikindisgreyið mitt og hirt hvolpana. Dæmalaus maður ertu, hí-hí-hí! Veistu ekki, að ég á allar tófur í heiðinni — þessar fáu, sem eftir eru — og öll greni eru grenin mín. Eg á heldur ekkert annað! Aumingja tófan mín! Eg grét, þegar ég frétti látið hennar! Mér þótti vænst um hana af öllum kvikindum. O, hún var svo skynug! hí-hí- hí! Ertu nú viss um, að hún hafi ekki verið kóngsdóttir í álögum? Ertu nú viss um, að það hafi ekki verið mannsaugu, sem hún leit upp á þig, þegar hún var að deyja? hí-hí-hí! Ég held, að þetta geti verið. — Heyrðu, heldurðu, að þú skytir mig, ef þú mættir mér í tófulíki? Já, það gerðirðu auð- vitað — og þættist gera landhreinsun, hí-hí- hí! Jæja, Þorsteinn minn, ég er nú stundum í tófulíki. Þú skalt vara þig á mér, því að ég er rammgöldrótt! Þó get ég aldrei brugðið Finni mínum í refslíki, hí-hí-hí! En ef þú skyldir skjóta mig einhvern tíma, þá bless- aður hirtu af mér skottið. Það er dýrgripur, því að því hefir aldrei verið dinglað framan í höfðingjana, hí-hí-hí!“' Æ, nei, ekki líkja myndinni okkar við sög- umar hans Jóns Trausta! heyri ég minn innri mann segja. Þarna stígur miklu heldur fram ævintýri sem er í senn biblíulegt og dæmisögukennt. Kannski erEvaþarna, for- móðir allra, og kannski er það ekki hali sem stendur aftur úr henni heldur felur högg- ormurinn sig að baki hennar. Við emm stödd í Paradís, hinu læviblandna andrúms- lofti upprunans — í hinu sanna, eðlis- bundna andrúmslofti listarinnar. Það andrúmsloft er í senn frásögn og þögn. Að þegja er að vekja hljóm í öðrum. Ef allt hefði legið í augum uppi hefði verið óþarfi fyrir okkur að reyna að ráða í táknin í myndinni sem við keyptum svo ódýrt. Hér er um að ræða mynd sem felur í sér skoðun: Karlmaðurinn er vera byggð á flatarmáls- fræði. Hann er einkum gerður úr hvössu formunum. Vesalingurinn gengur blindur eða með lokuð augun að brosandi mýkt forma sem af stendur dýrðarljómi sól- blómsins sem er mildur, þótt hann sé þegar til kastanna kemur miklu oddhvassari en form hans. TMM 1992:2 67
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.