Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1982, Síða 31

MULAÞING
29
an. Hún var nær í hverju húsi og segja mátti að þeir sem bjuggu á
sjávarbakkanum, skytu úr húsdyrunum. Aldrei varð ég þess samt var
að menn tryðu á þetta tæki eins og hershöfðingjar, peningamenn og
aðrir morðvargar veraldar. Það sem skotið var á Borgarfirði var að mestu
æðarfugl og það var þetta nýmeti sem barg betur en allar pillur. Þetta
forðaði mörgum vanga frá því að fölna og gaf öðrum lífslit. I Höfn, við
fjarðarkjaftinn, var hólmi með æðarvarpi og lögum samkvæmt var öll
þessi skothríð alger lögleysa, en Hafnarbændur voru ekki fæddir með
hugsjónum hershöfðingja og annarra þeirra sem aldrei sjá aðra glætu en
þá sem leggur frá drápsvélum og dauðadómum. Þeir gerðu sér grein
fyrir því hvað dyradómur gilti fyrir Bakkgerðinga og mátu meira manns-
lífin en fuglsins og arð af honum. Það mesta var að þeir læddu út úr sér
meinfyndni í viðtali við skotmenn og létu bros fylgja.
Emil Jónsson frá Geitavík sagði mér skemmtilega sögu af Magnúsi
bónda í Höfn. Emil var skotmaður góður og auðvitað vissi Magnús um
kolludráp hans og allra annarra. Emil varð einu sinni hagla vant á stóra
fugla. Hann sló sér þá teina úr blýsökku, hjó þá sundur og hugði á að
rúlla þetta í potti með sæslípuðum steini. Þegar hann er að byrja að rúlla
er slegið á öxl hans með kveðju: „Hvað ert þú að bardúsa hróið?“ Emil
varð hverft við, en segir sem var þótt hann þekkti Magnús í Höfn. „Eru
þetta ekki heldur stór högl á rjúpur?“ „Jú, en það eru nú til stærri
fuglar,“ segir Emil. Magnús: „Hættu nú þessari haglagerð, heima hjá
mér eru til stór högl sem hvalveiðimenn skildu eftir fyrir ævalöngu og
þér er velkomið að fá þau.“ Þessu tók Emil með þökkum, en sjaldan
sagðist hann hafa skammast sín meira en þiggja þessa gjöf. Báðir vissu
allt í málinu og Magnús þáði kaffí.
Vera mín á unglingaskóla
Síðan var ég í unglingaskóla á Borgarfirði, sem Þorsteinn M. Jónsson
stofnaði og veitti forstöðu. Þorsteinn var einstakur maður, fæddur
kennari og uppfræðari. Við fundum enga galla hjá honum, en óefað
hefur hann ekki verið fæddur án þeirra fremur en aðrir menn. Aldrei
þurfti hann að áminna nemendur, allir lögðu fram það sem þeir áttu til.
Einn nemandi sagði mér fyrir ekki löngu, að eitt sinn hefði hann ekki
lesið undir tíma af vissum ástæðum. Hann hviðraði þessu að Þorsteini
þegar hann kom í skólann. „Taktu bara vel eftir í tímanum og lestu svo
yfír þegar þú kemur heim.“ Hann lék sér með okkur í frítímum og
kenndi okkur hinn hörkuspennandi stríðsleik, sem gat orðið svo kartinn