Skagfirðingabók - 01.01.2014, Page 32
SKAGFIRÐINGABÓK
32
var veturinn, sem spanska veikin geisaði
og kallaður var frostaveturinn mikli.
Jón veiktist mjög alvarlega af spönsku
veikinni, og vildi honum það til lífs, að
hans áliti, að hann átti svona gott athvarf
og að Björg systir mín, sem þá var komin
í Ljósmæðraskólann, hjúkraði honum og
gerði það af sinni meðfæddu nærgætni.
Hún tók ekki veikina og var ein af fáum,
sem gekk um að hjúkra ásamt Þórdísi,
kunnri ljósmóður, sem bjó í sama húsi á
Laugavegi 20. Það má segja, að þær færu
ekki úr fötum þennan tíma. Daglega voru
mörg dauðsföll og margir biðu við símann
dauðhræddir við að heyra nöfnin, sem
komu dag hvern í símanum. Ég var ein
af þeim. Björg systir mín símaði heim í
Fell, en þar var símstöð eins og áður sagði,
að Jón lægi og hún gerði allt, sem hún
gæti, að hjúkra honum. Það var ægilegt
ástand í bænum, sérstaklega lagðist veikin
þungt á vanfærar konur og dóu margar.
Svo var kuldinn. Enginn var til að kynda
ofnana. Í einu orði sagt neyðarástand. Það
var komið á vörnum, svo veikin breiddist
ekki út til Norðurlands. Svo mikið var
frostið að ganga mátti út í Málmey frá
Felli, sem var beint á móti eyjunni.
Björg, amma mín, dó 19. apríl 1918,
83 ára gömul. Hún var mjög farin að
heilsu, en aldrei rúmliggjandi. Það var
ákaflega tómlegt, þegar hún var ekki
lengur í ömmustofu. Mér fannst jafnvel
klukkan slá öðruvísi, en það var klukkan,
sem bjargaðist úr brunanum.
Jón hafði nú fengið sæmilega heilsu
eftir spönsku veikina og var kominn í
prófið. Björg systir mín var búin að taka
próf í ljósmóðurfræði. Ég beið eftir mínu
fyrsta barni, sem fæddist 31. maí 1918.
Það var stúlka. Jón var þá ekki búinn að
ljúka sínum prófum, en sendi mér skeyti
svohljóðandi: „Ég þakka þér fyrir stelpuna,
kelli mín, hvað er hún þung o.s.frv.“ Björg
var skipuð ljósmóðir í Fellshreppi, hún
kom fyrr en Jón og var gott að fá hana, þó
að ég væri búin að eiga barnið.
Jón var í Felli um sumarið eins og fyrr,
og var nú búinn með fyrri hluta læknis-
fræðinnar. Hann fór suður um haustið,
en ég var áfram í Felli með barnið. Jón
var þá um tíma í Keflavík hjá Þorgrími
Þórðarsyni lækni og las þar og hafði frítt
uppihald og kaup. Þorgrímur var gamall
og hafði oft læknanema sér til aðstoðar.
Það voru einhver vandræði með eldivið í
skólanum þennan vetur og var alls ekki
gott útlit með framhald á þessu námi fyrir
Jón. Hann var með barn í eftirdragi og
engin námslán eða styrkir veittir. Svo var
mikill hörgull á húsnæði fyrir fjölskyldur.
Erfiðleikarnir byrjuðu ekki fyrr en barn
hafði bæst við. Það var nógu erfitt fyrir
að stunda þetta nám, sem er mjög langt
og þungt, þó að Jón félli aldrei á prófi og
væri harðduglegur. Þá var sumarvinnan
ekki neitt til að uppihalda fjölskyldu.
Þetta líf okkar hefur allt verið svo
tilviljunarkennt, að mér liggur við að
halda, að því hafi verið stjórnað af æðri
máttarvöldum. Sigurður Guðmundsson,
fóstri Jóns, hafði keypt handa Jóni hálfa
jörðina Geirastaði í Mývatnssveit, ef
hann vildi búa. Það var mikilsvert að hafa
jarðnæði, því að allar jarðir í Mývatnssveit
voru þröngsetnar, og enginn vildi fara
þaðan. Jón var aftur á móti mjög tvíátta,
hann langaði bæði til að búa og læra, því að
hann var mjög námfús og las mikið. Þá var
það tilviljun, sem skar úr um þetta. Hann
veiktist svo illa af liðagigt að haustlagi eftir
að hafa verið við slátt á blautum engjum,
þá í kaupavinnu, að hann lá í rúminu
meiri part vetrar. Þá kom fóstri hans til