Skagfirðingabók - 01.01.2014, Blaðsíða 138

SKAGFIRÐINGABÓK
138
1767–1768 og einnig á Miklahóli, en
skildu síðar, enda átti Steinunn tvö börn
við giftum manni á árunum 1777–
1781, Eyjólfi Péturssyni skáldi í Rein í
Hegranesi.3 Þegar seinna hórdómsbrot
Steinunnar er fært til bókar segir um
hana „áður frá manni sínum fyrir hórdóm
með dómi skilin“ (Legorðsskýrsla úr
Húnavatnssýslu 1781, dags. 26. janúar
1782). Ætt Gísla er ókunn og sömuleiðis
verustaðir og örlög hans eftir að þau
Steinunn skildu. Þau eignuðust dótturina
Ólöfu sem fæddist og dó í Ásgeirsbrekku
í desember 1767 og soninn Gísla, f. um
1768 á Miklahóli. Gísli þessi Gíslason
komst á legg og varð bóndi á Vatnsleysu í
Viðvíkursveit og er ætt frá honum.4
Guðrún Ólafsdóttir var vinnukona á
Bakka 1762–1765 og aftur 1768–1769.
Óvíst er um vistarverur hennar 1766–
1767 en ekki er ólíklegt að hún hafi þá um
sinn hvarflað til Eyjafjarðar með Guðrúnu
dóttur sína smáa og komið henni í fóstur
hjá Jóni frænda sínum á Urðum, ellegar
Sigurði föður hans á Karlsá, enda voru
þeir feðgar og frændur um langt skeið
helstu forystumenn Svarfdælinga.
Á útmánuðum 1769 er enn fært í
Kirkjubók Rípurprestakalls: „Þann 16.
Marty skírð Kristín Þorkelsdóttir frá
Bakka laungetin. Guðf. Jessi Þórðarson
og Þóranna Jónsdóttir.“ Ekki er fullvíst
hvar Kristín ólst upp en líkast til hefur
hún þó fylgt Guðrúnu og alist upp hjá
henni og Jóni Pálssyni bónda hennar,
fyrst á Mannskaðahóli til 1781 eða 1782
og síðan á Bjarnastöðum. Kristín og
Ásmundur bóndi hennar bjuggu í tvíbýli
við Guðrúnu og Jón fyrstu búskaparár
sín á Bjarnastöðum, að líkindum frá því
um 1793 til þess er Guðrún fluttist að
Víðivöllum, þar sem hún er orðin ráðskona
Schevings sýslumanns í manntalinu 1801.
Kristín var yfirsetukona og hefur lært
listina af Guðrúnu og hún lét eina dóttur
sína heita í höfuðið á henni.
Tíu ára drengur, að nafni Jón Ás-
mundsson, er á Víðivöllum 1801. Hann
er þá sagður fósturbarn og er leitt að því
getum í Guðrúnarþætti að hann hafi verið
launsonur Ásmundar á Bjarnastöðum
og fóstursonur Guðrúnar, enda fylgdi
hann henni og Scheving sýslumanni að
Leirá árið 1803. Með bréfinu góða frá
Guðmundi Sigurði kom hins vegar eftirrit
af skjali sem sýnir að þetta er ekki nema
að hálfu leyti rétt, Legorðsskýrslu úr
Skagafjarðarsýslu 1791, dagsettri 29. júní
1792 (varðveitt í Skjalasafni landfógeta
XV, 21). Jón Ásmundsson var vissulega
barnabarn og fóstursonur Guðrúnar, en
skýrslan leiðir í ljós að hann var sonur
Kristínar Þorkelsdóttur úr Hofssókn og
Ásmundar nokkurs Þorleifssonar, sem
kallaður var „Barna-Ásmundur“ (Espólín
4776), átti enda börn með a.m.k. sjö
konum. Ætt Ásmundar er ókunn. Hann
var fæddur um 1759, vinnumaður í
Fljótum 1786–1789 og bóndi í Teigum og
Sigríðarstaðakoti í Flókadal 1789–1791,
en giftist síðar Helgu Jónsdóttur frá Ytri-
Ey á Skagströnd og bjó síðast með henni í
Sviðningi á Skagaströnd, þar sem hann dó
1820. Kristín Þorkelsdóttir var bústýra á
Steinavöllum í Flókadal í nóvember 1786
og enn í nóvember 1787 og sennilega
eitthvað lengur og hefur komist í kynni
við Ásmund á Flókadalsárum þeirra
3 Sjá þátt hans eftir Hannes Pétursson í Frá Ketubjörgum til Klaustra, bls. 120–136.
4 Sjá um Unu dóttur hans í Skagfirskum æviskrám 1850–1890 VII, bls. 198–199.