Tímarit Máls og menningar - 01.12.2016, Blaðsíða 105
„ A l l t a f h á l f o p n a r d y r“
TMM 2016 · 4 105
stenst, hef til dæmis skoðað aðeins fyrstu bók Thors Vilhjálmssonar (fyrir
Thorsþing 1995) og svo núna nýlega fyrstu bók Péturs Gunnarssonar (á
Pétursþingi í maí 2007) með þetta í huga.
Nú, ég var eiginlega hættur að búast við að þessi fyrsta bók mín kæmi
út, mér liggur við að segja, hættur að vona það. Monsieur Dadason var með
handritið en svo leið tíminn án þess að bókin kæmi út. Ég var staddur á
ekki ómerkari stað en Mokka þegar hinn mikli snillingur kom inn, tók upp
bókina, lét hana falla á borðið fyrir framan mig og sagði „Voilà“! Fór svo og
fékk sér kaffi eins og ekkert væri. Þarna var hún semsé komin.
Þú spyrð um titilinn. Sko! Mér finnst í raun brjálæðislegt að fyrsta bókin
mín skuli heita Ljóð vega salt, mér finnst ótrúlegt að hafa dottið niður á titil
fyrstu bókar sem er eins og gunnfáni, mottó, manifesto fyrir gjörsamlega allt
sem ég hef skrifað, ekki bara ljóð, heldur alla mína ritun og hugmyndir um
ritun, og reyndar í framhaldinu, hugmyndir um mikilvægi jafnvægis í sam-
félaginu líka. Og þannig áfram. Með virku jafnvægi á ég við vegasalt, eins og
á róluvöllum, sem er hreyfanlegt, hefur hvorki frosið fast öðrum megin, né
heldur hefur einhver feitilíus tekið það úr sambandi með því að festa það við
jörðu með þyngd sinni.
Gagnrýni um Ljóð vega salt var í flestum tilvikum afar jákvæð og m.a.
sagði Jóhann Hjálmarsson að af skáldskap Sigurðar Pálssonar væri góðs
að vænta4. En svo liðu fimm ár á milli Ljóð vega salt og þeirrar næstu Ljóð
vega menn. Hvernig stóð á því?
Svarið er einfalt. Ég var alveg brjálæðislega önnum kafinn, bæði í kennslu,
leikritun (á þessum fimm árum voru tvö leikrit sviðsett, þrjú með barna-
leikritinu, tveimur af þessum þremur leikstýrði ég jafnframt), fararstjórn á
sumrin, vann líka að þýðingum, síðan var ég kominn í framhaldsnám í leik-
húsfræðum, lauk maîtrise-ritgerð einmitt 1980, á sama tíma lauk ég námi í
kvikmyndaskóla; nú, auk þessa var ég að skrifa ljóð, en eitthvað varð undan
að láta. Þannig að mér finnst merkilegt að mér skyldi takast að klára Ljóð
vega menn þó þetta snemma.
Ljóð vega salt var upphafið af fyrstu ljóðatrílógíunni en á rúmlega 30 árum
urðu trílógíurnar fimm. Lagðir þú upp með það frá byrjun að bækurnar
yrðu 12, þrjár í hverjum flokki sem allar hæfust á orðinu ljóð og í hverjum
titli 12 bókstafir?
Ég fór bara af stað. T.d. vissi ég ekki þegar Ljóð vega salt kom út að það
yrðu til þrennur. Þær urðu til vegna þess að ég fann önnur nöfn sem fóru
að blasa við og þannig varð þrennan til. Annars vegar er einhvers konar
hreyfing sem fer af stað og hins vegar umhugsun um hreyfingu, umhugsun
um skipulag. Þegar fyrsta þrennan var komin þá var það heildarskipulag
komið í gang á ljóðabókunum. Til þess að hafa dálítið strangt skipulag þá
eru þessir tólf stafir í öllum nöfnunum o.s.frv. 5