Tímarit Máls og menningar - 01.12.2016, Blaðsíða 10

S i g r í ð u r D ú n a K r i s t m u n d s d ó t t i r
10 TMM 2016 · 4
ekki að þeirri viðteknu hugmynd að konur hljóti að vera sammála um flest
vegna þess að þær eru konur.
Árið 1994 gengur Kvennalistinn til samstarfs við miðju og vinstri flokk-
ana í borgarstjórn Reykjavíkur og býður með þeim fram um vorið undir
merkjum Reykjavíkurlistans. Hafði Kvennalistanum verið lofað borgar-
stjórastólnum ef Reykjavíkurlistinn næði meirihluta sem hann gerir, eða
52% atkvæða á móti 47% atkvæða Sjálfstæðisflokks. Ekki eru allar Kvenna-
listakonur sáttar við þessa aðgerð þar sem hún gengur þvert á þá forsendu
Kvennalista að hann sé grasrótarhreyfing og hvorki til hægri né vinstri í
hefðbundum stjórnmálum. Árið 1998 myndar Kvennalistinn svo formlega
Samfylkinguna ásamt Alþýðubandalagi, Alþýðuflokki og Þjóðvaka. Gosið
er búið.
Það kraumar í kvikuhólfinu
Ekki fer þó öll kvikan í kvikuhólfinu þessa leið og gosórói mælist áfram.
Árið 1999 er ráðstefnan Konur og lýðræði haldin sem stefnir saman konum
frá tíu þjóðlöndum; norrænu löndunum, baltnesku löndunum, Rússlandi
og Bandaríkjunum. Ráðstefnan er verkefnamiðuð og miðast við verkefni
sem bætt geta stöðu kvenna í stjórnmála- og efnahagslífi. Sett eru á lagg-
irnar fjármögnuð verkefni í þessum löndum og er framlag stjórnvalda á
Íslandi óframseljanlegt fæðingarorlof feðra sem fært er í lög árið 2000. Árið
1999 er Félag kvenna í atvinnulífinu stofnað, 2003 Femínistafélag Íslands
og 2006 Exedra, samtök kvenna í menningu, listum og atvinnulífi. Hug-
takið femínismi heldur innreið sína og nær bæði til kvenna og karla, sem
finnst sumum, rétt eins og konum, nauðsynlegt að endurskapa persónu sína
í síbreytilegu samfélagi. Dæmi um það eru karlahópur Femínistafélagsins
og átakið „Karlmenn segja NEI við nauðgunum“. Einnig er farið að kenna
kynjafræði í framhaldsskólum.10 Allt eru þetta skjálftar.
Um svipað leyti á sér stað aukin klámvæðing og þar sem Netið er komið til
sögunnar er klámið mun aðgengilegra og útbreiddara en áður var. Það hlut-
gerir og niðurlægir konur og gengur þvert á þá persónusköpun sem konur
hafa stundað í meira en hundrað ár. Ekki líður á löngu þar til að skjálfa tekur
hressilega í eldstöðinni. Árið 2011 er fyrsta druslugangan farin í Reykjavík
og er markmið hennar að uppræta það viðhorf til kvenna að ef þær klæði sig
á ákveðinn hátt, séu ofurölvi eða bara staddar á skemmtistað bjóði þær upp
á kynferðislegt samneyti og að ekki sé ástæða til að spyrja hvort þær vilji það
eða ekki. Þær séu druslur, hlutir sem má taka, eins og skilja má af kláminu.
Vorið 2015 brestur svo á brjóstabyltingin eða „frelsum geirvörtuna“. Að
henni standa ungar konur sem búnar eru að fá nóg af þessu viðhorfi og með
því að bera brjóst sín á almannafæri benda þær á að brjóst eru ekki kynlífs-
leikfang eða klámviðfang heldur hluti af líkama kvenna rétt eins og hendur
og fætur. Ber brjóst á almannafæri eru aðferð til að afklámvæða líkama