Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1939, Blaðsíða 37

35
og veiktust á líkum tíiua, sum samdægurs. Helztu kvartanir sjúk-
lin ganna voru: Slen og' magnleysi, skjálftahrollur, beinverkir í út-
limum og ínjóbaki, svitakóf, lystarleysi, j)orsti, oftast höfuðverkur og
stundum blóðnasir. Kvörtuðu sumir sjúklingarnir um velgju og ónot,
~—3 dögum áður en sóttin skall á. Við rannsókn á sjúklingunum,
sem yfirleitt voru þungt haldnir og alteknir af eiturverkunum, fölir í
andliti, kemur í Ijós hár sótthiti, roði í hálsi og' stundum skóf á tungu,
hægur púls, um 70, þótt sótthiti sé um 40° á C. Hósti er í byrjun
veikinnar enginn eða þá svo lítið áberandi, að eftir honum er ekki
lekið sérstaklega, þar eð önnur einkenni hera hann ofurliði. Að liðn-
um 2—4 dögum koma frekari einkenni i ljós, bólgueinkenni í lung-
um, sem fyrst verður vart í einum lungnalappa, en skríður eftir lung-
anu í þann næsta, og getur tekið bæði lungun, ef „skriðdýrsháttur-
inn“ er nógu magnaður. Er j)á öndun „bronchovesikuIær“ og hrygglu-
Id.jóð ýmist fín, meðalgróf eða gróf. Deyfa finnst, ef útbreiðsla er
nokkur að ráði, í lungnalappa, og því betur sem bólgublettur er
stærri. Einkennin eru í byrjun venjulega aðeins í öðru lunganu á
bletti, oftast basalt, en skríða svo upp eftir lunganu og ef til vill yfir
i hitt lungað, eins og uin var getið. Lof og dýrð sé röntgengeislunum:
Hér koma þeir með sjóninni og heyrninni til ómetanlegrar blessunar.
Þó lítið heyrist við hlustun fyrstu dagana, sýna þeir skuggabletti, sem
oft eru furðu stórir og venjulegast taka yfir barnslófastóra bletti í
einum lappa, en smábreiðast svo rit, eftir því sem veikin ágerist og
verður j)yngri. Meginþorra sjúklinganna hér var hægt að fylgja eftir
vikulega og' á 10 daga fresti með gegnlýsingum og röntgenmyndum,
°g þóttist ég sannfærður um, að psittacosis væri hér á ferð, eftir skrið-
dýrslegri hegðun þeirrar veiki annars staðar að dæma. Röntgenskoð-
anir eru nauðsynlegar til þess að geta fylgt veikinni eftir. Hjartastarf-
sexni er oft slölc, og verður að hafa vakandi aug'a á henni. Púlsinn er
hægur, linur, stundum „dikrot“, og blóðþrýstingur var lágur hjá karl-
oianninum (70 ára), sem veikina fékk. Blóðmynd sýnir venjulegast
>»leukopeni“, og blóðsökk er hátt. Þvagrannsókn negatív. Herpes
labialis var á engum þessara sjúklinga né cyanosis, en meira bar á
fölva á andlitum sjúklinganna, sem stafa mun af veikri hjartastarf-
semi. Takstingur ýmist enginn eða mjög lítið áberandi. Við notuðum
& B 693 við veikinni. Það A’irðist gera gagn, en „specific.um“ er jiað
ekki. Menn vita ekki með vissu, hvernig veikin berst úr fuglinum
yfir á menn, en sennilega verður það úr ryki úr fiðrinu við reyting'-
ona með öndun og ef til vill um sprungur, þótt ólíklegra sé. Engir
yeiðimenn veiktust (minni sýkingarhætta undir beru lofti heldur en
j kompum, þar sem fýllinn er reyttur í landi). Flesta sýkti þurrfýll-
lnn> enda meira ryk úr honum heldur en blautfýlnum. Mjög er erfitt
oð bera kennsl á sjúkdóm þenna í byrjun og greina hann frá öðrum
s.)úkdómum, eins og' t. d. inflúenzu, kveflungnabólgu og taugaveiki.
Iiér gekk engin inflúenza eða kveflungnabólga um þetta leyti. Við
olg'engar lungnabólgur koma einkenni fram fyrr, og' meira ber á mæði,
eyanosis, herpes og sting, og ekki síður hósta og brjósthroða og upp-
gangi. Uppgangur er enginn fyrstu dagana, en kemur síðar fram, er
btill og ekki „purúlent“. Ryðlitaður reyndist hann frá 2 sjúklingum