Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1939, Side 47
45
Berklayfirlæknir kom hingað til berklarannsókna, og voru gegnlýstir
hér um 100 berklasjúklingar eða berklagrunaðir menn og konur.
Sauðárkróks. Það, að svo margir teljast albata og óvirkir orðnir á
bessu ári, liggur að mestu í því, að áður munu hafa verið taldir á skrá
íillmargir, er mér virðist að muni hafa verið orðnir óvirkir. Um ýmsa
:'f þessum sjúklingum er það að segja, að ég hef ekki haft tækifæri
til að skoða þá sjálfur, en orðið að hafa urnsögn annarra um heilsu-
iar þeirra. Berklapróf var gert á 165 börnum á Sauðárkróki á aldrin-
um 1—14 ára. Reyndust 14 -þ. Þetta var í júlímánuði, og var allmargt
;d' eldri börnum fjarverandi. Svo var gert berklapróf á skólabörnum
á Sauðárkróki við slcólaskoðun og reyndust þá 33 -f- af 163.
Ólafsfi. Nú vill svo til á þessu ári, að berklaveiki færist stórlega í
vöxt, þar sem 17 nýir sjúklingar eru skráðir á árinu, og’ nú, þegar
þetta er ritað, eru 9 sjúklingar héðan til dvalar í Kristneshæli. Frá
áramótum til þessa dags hef ég skráð 4 og sennilega sá 5. að bætast
við. Að einhverju leyti hefur inflúenzan ef til vill verið orsök í þessari
aukningu, en þar sem ný sjúkdómstilfelli bætast stöðugt við, er elck-
ert líklegra en hér sé um sýklabera að ræða, einn eða fleiri. Berkla-
þróf var gert á 126 börnum 1—7 ára og voru að eins 5 börn á þessum
aldri, sem komu ekki til prófsins, samkvæmt manntalsbólc presta-
hallsins. Eru 13 -þ af 126 eða 10,3%. Af þeim, sem eru -þ, eru 2
drengir veikir og liggja hér í sjúkraskýlinu, en auk þeirra telpa, sem
yar skráð berklaveik í sumar og var á Akureyri til ljóslækninga. Mér
iinnst liggja í augum uppi, að 11 af börnum þessum hafi smitazt af
4 smitandi sjúklingum, sem sendir hafa verið á Kristneshæli 1938 og
1939, ýmist þeirra börn eða náskyld í sama húsi.og mikill samgangur
a milli. Um smitun hinna tveggja barna, sem eftir eru, veit ég ekki
nieð vissu. Annað er 6 ára drengur, og hefur bróðir hans verið -þ, frá
I>ví að hann I íom í skóla, og oft fengið conjunctivitis eczematosa.
Ainnia þeirra dó víst úr berklaveiki, og gæti það skýrt smitunina.
Hitt barnið er 6 ára stúlka, og eru sum systkini hennar -j-, en sum
ehki. Af 143 skólabörnum eru 29 +, eða 20,3% tæp. 6 af þeim 10 börn-
l|ni, sem nú eru -þ í fyrsta sinn, geri ég ráð fyrir, að hafi smitazt af
oíangreindum 4 sjúklingum. Auk þess 2 piltar, annar 14 ára, en hinn
lö- Er því líklegt, að jiessir 4 sjúklingar hafi smitað alls um 20 manns.
hin hin 4 skólabörnin, sem nú eru -þ í fyrsta sinn, er þetta að segja:
4 drengur, 10 ára að aldri, sem er andlegur og líkamlegur aumingi,
hefur legið i 6 vikur með hita allt að 40° fyrst í stað, en er nú að verða
hitalaus. Gerði ég berklapróf á honum í byrjun veikinnar, var þá
en mánuði seinna var hann orðinn -þ. Hann á 2 systur berklaveikar,
:|ðra í Kristneshæli, hina heima enn þá, á öðru heimili samt. 1 telpa
:i systkini, sem eru -þ, en um 2 drengi, sem eru einbirni, veit ég ekki,
hvar hafa getað smitazt. Á aldrinum 14—19 ára munu vera um 75
onghngar, og komu aðeins 35 til berklaprófs eða tæpur helmingur.
Áf þessum 35 voru 23 -þ, eða 65,5%. Þó nokkrir eru fjarverandi í
skóliun, að minnsta kosti 7, sem ég veit um. Um 8 af þeim, sem komu
°kki, veit ég’, að þeir eru -þ, samkvæmt skólaheilsufarseyðublöðum
ondanfarinna ára. Eins og áður er sagt, munu 2 af 5 nýsmituðum
a þessum aldri hafa getað smitazt al’ áðurnefndum sjúklingum. Annar