Andvari - 01.01.2018, Blaðsíða 105
104 SVEINN EINARSSON ANDVARI
gafst henni einmitt tækifæri að sýna það í fyrstu Shakespeare-sýningunni á
Íslandi, er hún lék Víólu í Þrettándakvöldi á afmæli skáldsins 23. apríl 1926.
Hvernig sem áhorfendur nútímans myndu dæma þessa sýningu, þá verður
hún einn af merkisatburðum í íslenskri leiklistarsögu. Dagblaðið Vísir velk-
ist ekki í vafa um það og gerir þessum atburði ítarleg skil sem merkisatburði
– í þjóðlífinu. Hinn 28. apríl birtist í blaðinu leikrýni eftir G.J. og þar segir
rýnirinn:
Tjaldið fór upp og leikurinn rann áfram alla leið til enda. Það var Shakespeare
sem var sýndur leikinn – borinn uppi af leikurum, ekki af viðvaningum, ekki „af
holdsvilja né af mannsvilja“, heldur af list. Það var háfleygasta leikritaskáld allra
tíma, sem hérna var framreitt, ekki af leikfélagi, heldur í leikhúsi.
Leikrýnirinn segist hafa séð leikinn í Höfn, London, Berlín, Hamborg,
Bremen, Frankfurt am Main og Flensborg – hvergi sé Shakespeare jafnmik-
ið leikinn og í Þýskalandi – en íslensku leikendurnir hafi staðið fyrir sínu.
Hann ber sérstakt lof á Indriða Waage sem stýrði sýningunni, sem og Ágúst
Kvaran sem lék fíflið og Brynjólf Jóhannesson sem lék Andrés Bleiknef. Og
um Soffíu segir G.J.:
Frú Soffía Kvaran leikur Víólu með kvenlegum þokka. Hún er mild og fögur og
hreyfingarnar eru dásamlegar.
Alþýðublaðið er ekki minna lýrískt. Hinn 26. apríl 1926 segir þar:
Leikfélagið er nú búið að reyna þolrifin í sér og það hefur staðist raunina...Leikhús
sem getur leikið Shakespeare, getur alt...Aðalatriðið er að vel sé leikið og það er
gert.
Um Víólu segir að frú Kvaran hafi verið „blíð og fögur og yndisleg til orðs
og æðis“.
Til er ágæt mynd af Soffíu Guðlaugsdóttur í þessu hlutverki. Sú sýnir okkur
fallega, gáfaða unga stúlku, ekki endilega glettilega Víólu, fremur hugsandi
eða þunglyndislega en sem samsvarar sér vel í limaburði, andlitið ávalt og
sem ættað úr einhverri af myndum Botticellis. Til er önnur mynd af Soffíu í
öðru af hennar öndvegishlutverkum þar sem þessir ávölu andlitsdrættir feg-
urðar njóta sín ekki síður, það er sem Steinunn í Galdra-Lofti, hlutverki sem
við komum síðar að. Augnsvipurinn er sterkur á báðum þessum myndum og
var það eitt einkenni á list hennar og allri framkomu. En hvað eftir annað er
getið um reisn hennar á leiksviðinu.
Á þessum árum var Leikfélag Reykjavíkur mjög siglandi og hafði góðan